Post-Evangelische Perikelen

Op zoek naar wijsheid - wie wil mij helpen?

Ik heb een vraag. Wie wil mij helpen? Ik ben op zoek naar wijsheid. Ik kreeg van de week per email een vraag, waar ik een wijs antwoord op wil schrijven. Zouden jullie mee willen denken in dit antwoord? Het is een vraag waar we misschien allemaal weleens tegen aanlopen. Rick schreef in zijn blog afgelopen vrijdag:

  "In missionair werk kom ik regelmatig voor dit soort morele vragen te staan. Het is nog niet gebeurd, maar wat zou er gebeuren als naar God zoekende homostellen hand in hand bij ons in de Villa zouden komen? Ik denk dat we als team zouden slikken en nog even een extra schietgebedje naar boven zouden doen, zodat we wijsheid krijgen. Maar ik denk dat we dan diezelfde houding zouden moeten hebben: geef ze de vrijheid om te komen, naar God toe te groeien en laat God maar dusdanig in hen werken, zodat Hij aan hen kan doorgeven wat goed en niet goed voor hen is.

Missionair, dat betekent in deze tijd: naast mensen staan en ruimte geven voor hun anders-denken. Tot hoever dat gaat en wanneer de grens bereikt is waarop je dingen toestaat of moet gaan verbieden? Dat is een prachtig, maar o zo moeilijk spanningsveld, waarop we alleen werkend, experimenterend en biddend het antwoord kunnen vinden."

Ik heb getwijfeld of ik dit moest, maar ik vertrouw een grote meerderheid van mijn lezers dat ze hier serieus mee omgaan. Ik kreeg deze week via een mailtje een vraag van een vriend van mij die al jaren samenwoont met zijn vriend. Hij gaf mij toestemming om zijn mail op deze blog te plaatsen:

"Het gaat om het volgende. In mijn dagelijkse portie bijbellezen kwam ik vorige week uit bij de brief van Paulus aan de Romeinen. Daarin gaat hij direct in het begin tekeer tegen mensen die niets van god willen weten. Hierbij noemt Paulus vrouwen die zich tegennnatuurlijk gedragen en mannen die in wellust voor elkaar ontbranden of, zoals hij zegt, mannen die met mannen schandelijkheid bedrijven. Alsjeblieft. Ik dacht dat alleen het oude testament in Sodom en Gomorra homoseksualiteit als een zonde werd gezien. Maar dat we in het nieuwe testament met Jezus Christus weer vrij mogen ademhalen. Mits we natuurlijk de liefde voor elkaar centraal stellen. Want ik meende dat Paulus in zijn eerste hoofdstuk (vers 18 t/m 32) vooral daarop de nadruk legt. Dat mensen zonder schroom alleen hun eigen plezier en voordeel zoeken, ten koste van de ander.  Of meent hij werkelijk dat ik door mijn liefde voor mijn vriend “de dood verdien” ?  Ik dacht tot vorige week dat alleen het oude testament zich daarover zo negatief uitsprak. Zie ik (echt tot mijn schrik) dat Paulus de soep ook zo heet opdient! 

Wil jij er je licht eens over laten schijnen? En mij daarover berichten? Ik acht je kennis van de Schrift heel hoog. In het uiterste geval zal ik god een brief te schrijven waarin ik hem zal zeggen dat mijn Liefde voor mijn vriend het beste in mij wakker maakt en naar buiten brengt.  Misschien verbaas je je over mijn schrik. Maar het zegt denk ik ook iets over mijn bereidheid om mijn hart voor god te openen. Dan moet alleen de heilige Paulus me niet teveel voor de voeten gaan lopen.

Ik wacht met spanning je antwoord af"

Wie wil hierop met wijsheid reageren? Voel je vrij om het ook via mijn persoonlijke email te doen!

Gefluister van Jezus?

De laatste dagen heb ik nagedacht over de geschiedenis van de rijke jongeling. Hij wil weten wat hij moet doen om het eeuwig leven te krijgen en aan het eind gaat hij droevig weg omdat Jezus tegen hem heeft gezegd dat hij al zijn eigendommen moet verkopen en aan de armen moet geven en hem mag volgen. De jongen lijkt hier niet op het voorstel van Jezus in te gaan omdat hij zo rijk is. In de tekst staat nog speciaal vermeld dat Jezus liefde voor deze jongen heeft.

Soms vraag ik me af waarom Jezus, als hij deze jongen zo lief had, hem niet stiekem apart heeft genomen en het volgende in zijn oren heeft gefluisterd:

"Als je nu een jaartje wacht, dan ben ik gestorven, opgestaan en naar de hemel terug gegaan. Dan stuur ik mijn Heilige Geest en is er een kerk die op de sabbath bij elkaar komt. Als je tot die tijd wacht, dan kan je gewoon je hart aan mij geven en mag jij je rijkdom gewoon houden. Wacht gewoon nog even!'

Of liet Jezus zijn liefde voor deze jongen zien door dat juist niet te doen?

Waarom noemen we de bijbel het woord van God?

De zanger Bono van de band U2 beschrijft in het boek 'Bono on Bono' een gesprek met zijn vader. Zijn vader vertelt hem dat er een ding in het leven van Bono is. waar de vader jaloers op is, en dat is de relatie die Bono met God heeft:

"Wachten" op de radio...

Wachten is een thema dat met regelmaat lijkt terug te keren in mijn leven. De laatste paar posts gaan over het wachten op het dak van de evangelische beweging, omdat ik geloof dat er een nieuwe evangelische verdieping gaat komen.

Wachten heeft alles te maken met stil worden, stoppen, afleggen. Voor sommige mensen gaat dit heel makkelijk, voor mij is het altijd een grote strijd.

Augustus 1998 was ik op retraite op een Schots eiland, waar ik toen ervoer dat God het volgende tegen mij zei: "Stop met alles wat je aan het doen bent. Word stil en zoek MIj en Ik zal je in iets heel nieuws leiden."

Stoppen met alles? Ik werkte als jongerenwerker in een missionair jongerenproject en was druk bezig met allerlei andere dingen... In vertrouwen legde ik mijn werk daar neer, waarna het avontuur begon. Het werd een jaar van strijd, kapot gaan, wachten, vernieuwing; het moeilijkste, maar ook beste jaar van mijn leven.

Begin dit jaar was er uitzending van de EO van 'Stem in de stilte'. Hierop mijn verhaal van dit jaar van wachten...

Hoe zien we bijbel als woord van God?

Evangelische christenen zijn mensen die de bijbel als woord van God zien. Maar wat bedoelen we daarmee?

1. Is de bijbel het woord van God?

Geloven we dat God de gehele bijbel als zijn woord in een openbaring aan de mensheid heeft gegeven? Is dit dan hetzelfde beeld als wat de moslims over de koran hebben, waarbij ze geloven dat de engel de gehele koran woord voor woord gedicteerd heeft en elk woord door Allah op die plaats gezet en gewild is?

2. Bevat de bijbel het woord van God?

Staat de bijbel vol met het woord van God en moeten wij dit door grondige studie en meditatie van het woord gaan ontdekken? Heeft God zijn woord binnen de 66 boeken van de bijbel geplaatst en mogen wij het gaan zoeken als in een soort speurtocht? Maar hoe bepalen we dan welke gedeeltes in de bijbel we wel als woord van God zien en welke niet? Is het woord van God cultuur gebonden?

3. Wordt de bijbel het woord van God?

Wordt de bijbel het woord van God als God hier door zijn Heilige Geest tot zijn mensen gaat spreken? Is dit iets wat alleen kan ontstaan door de werking van de Geest? Hoe weten we dan wat God door Zijn Geest zegt? Wie hoort wat? En wie bepaalt wat goed is wat we horen?

Leuke vragen die bij geloofstap 3 horen...

Een zwangere bijbel

In zijn boek  “Against the stream”  beschrijft Karl Barth, de bijbel als het 'worden' van God’s woord in plaats van het 'zijn' van God’s woord.

Het is heel erg makkelijk om de bijbel te lezen en zelfs wetenschappelijk te bestuderen en alleen maar in aanraking te komen met de imperfecte menselijke dimensie van de bijbel.  In dezelfde manier dat vele mensen die Jezus ontmoetten, alleen oog hadden voor zijn menselijkheid en totaal aan zijn goddelijkheid voorbij gingen. Op deze manier hoor je God nooit door de bijbel spreken.

Het Woord van God is niet een statische kwaliteit van de bijbel, maar iets wat tot zijn komt als God hier in een levende en dynamische wijze door spreekt. Dit is wat Barth bedoelt als hij zegt dat de bijbel zwanger is met openbaring.

De bijbel tot leven geblazen?

Brian McLaren schrijft in  zijn boek ‘Generous Orthodoxy’ dat volgens hem de bijbel niet door God gedicteerd is, maar woorden waarin de levensadem van God is geblazen.

“Dat klinkt nogal vaag. Wat bedoelt hij daarmee? Waarom zou de bijbel niet gedicteerd zijn? Dat is toch zo? Ja, ik weet er ook niet echt zoveel van…”

Volgens Brian is God’s adem gekoppeld aan de eerste verzen van de bijbel, waarbij de gedachten van creativiteit en levensgevende vitaliteit horen. In Genesis 1 blaast God keer op keer over zijn schepping. (Dit gebeurt natuurlijk metaforisch gezien; we zeggen hier niet dat God longen heeft of een mond waardoor Hij blaast)

Keer op keer klinkt het ‘Laat er zijn…’ en God’s creatieve adem geeft toestemming om aan elke mogelijkheid (licht, bomen, vissen, mensen) werkelijkheid te worden… werkelijk tot ontstaan te komen. Dus als we spreken over de bijbel, waarin God Zijn levensadem heeft geblazen, doet ons dit denken aan Genesis 1.

Denk eens aan het verschil tussen een lijk en een levend ademend lichaam en je zult het verschil begrijpen tussen een stel woorden en de woorden die tot leven zijn geblazen door God’s adem.

“Maar stel dat ik dit begrijp en hier misschien mee eens ben, hoe werkt dan deze interactie tussen God’s adem en Zijn impuls en de mensen en hun menselijke impulsen die de bijbel geproduceerd hebben?

Neem bijvoorbeeld de brief waarin Paulus aan Timotheus schrijft dat de gehele schrift door God’s adem tot leven is geblazen (2 Timotheus 3:16,17). Jij zegt waarschijnlijk dat dit heel duidelijk een brief is van één persoon naar een ander persoon, in een bepaalde tijd en plaats geschreven met als doel om een bepaalde situatie te behandelen. Een brief die alle kenmerken van Paulus menselijkheid in zich draagt inclusief zijn persoonlijke meningen en toch door Gods adem tot leven geblazen. Hoe kan dit?”

Brian biedt in zijn boek het volgende voorbeeld om deze vraag te beatwoorden. Hij schrijft:

“Ik ben een mens met een naam, een paspoort en een lijst van persoonlijke nummers die bij mij horen. Ik ben zowel een schepping van God als een schepping van mijn ouders, die mij hebben gevormd; in samenspel met mijn vrienden, leraren, omgeving, omstandigheden en cultuur. Al die dingen hebben bij gedragen aan de persoon die ik vandaag ben. De manier hoe God mij heeft geschapen in hoe ik nu ben, is door een complexe synergie van biologische, gemeenschappelijke, culturele, historische en opvoedkundige invloeden, plus het feit dat mijn eigen wil, persoonlijke keuze en afkeer ook een belangrijke rol spelen. Al deze menselijke invloeden doen echter niks af van het feit dat God mijn ultieme Schepper is, Degene die door al deze instrumenten heeft gezegd: “Laat er een Brian zijn en hier ben ik.”

In dezelfde manier is de bijbel iets waarvan God heeft gezegd “laat het zijn”, en zo is het tegelijkertijd een schepping van God en een schepping van tientallen mensen, gemeenschappen, culturen die het geproduceerd hebben. Het ene doet niet onder voor de ander.” (blz 161/162)   

“Mmmmm…. Klinkt aan de ene kant nogal vaag en aan de andere kant te eenvoudig. Kan je dit mysterie wel verklaren?”

De bijbel geinspireerd, maar niet gedicteerd?

Een ander idee van Karl Barth is de gedachte dat de bijbel twee dimensies bevat, een menselijke dimensie en een goddelijke dimensie. Net zoals Christus gezien wordt als volledig mens en volledig God, zo is de bijbel zowel het woord van God, als het woord van mensen. Dit houdt niet in dat sommige aspecten van de bijbel slechts menselijk zijn en andere delen van de bijbel goddelijk, net  zo min als dat sommige aspecten van het leven van Christus op aarde meer menselijk of goddelijk waren dan de ander.

Volgens Barth is de gehele bijbel opgebouwd uit menselijke woorden, onderworpen aan spanningen, zwakheden en fouten die bij elk menselijk product horen. Daarom is het belangrijk om deze woorden te onderzoeken en te bestuderen met alle kritische methodes die tot onze beschikking staan. Maar het is ook het goddelijk woord, in het feit dat het iets te zeggen heeft dat niet uit een samenrapen van de menselijke cultuur komt. Daarom moet het bestudeerd worden met een luisterend oor om te horen wat God hierdoor wil zeggen.

   

“Daar gaan we weer. Is het niet erg kort door de bocht om te zeggen dat bij de bijbel menselijke fouten horen. Daar gaat er bij mij niet zomaar in. De bijbel is wel geïnspireerde woord van God”

Wat bedoelen we daarmee? Brian McLaren schrijft in zijn boek “Generous Orthodoxy” dat moslims geloven dat de Koran door de engel aan Mohammed werd gedicteerd. De bijbel is echter, volgens hem, geen gedicteerd boek, maar wel een geïnspireerd boek, een boek waar God Zijn levensadem in heeft geblazen. Wat bedoelt hij met geïnspireerd zijn en de levensadem van God? Misschien kunnen we daar morgen naar kijken?

Karl Barth; een nieuw denken over het "Woord van God"

Voordat ik verder ga met stap 3 van de vier enorme geloofsstappen die het fundament van de evangelische stad zijn, wil ik nog even terugkomen naar stap 2.

“Ik dacht dat we dit gehad hadden. Zie je niet in dat je gewoon moet geloven dat God dit in Zijn almacht perfect geregeld heeft en dat er geen fout in zit. Accepteer dat nou gewoon. Mensen kunnen schrijven wat ze willen; je moet gewoon de waarheid geloven.”

Karl Barth, de postmoderne theoloog beschrijft in zijn boek “Against the stream” een nieuw denken over de term “Woord van God”. Hij stapt weg van het hele debat of de bijbel nu volledig feilloos is of niet en maakt de stap dat openbaring allereerst persoonlijk is in plaats van verbaal. Openbaring gaat over God die Zichzelf laat zien in plaat van een set verbale stellingen over Hem (even losstaand van het feit of die stellingen nu foutloos zijn of niet). Het Woord van God heeft, volgens Barth, een drievoudige vorm: de eerste vorm is het levende Woord dat tot uitdrukking is gekomen in Jezus Christus; de tweede vorm is het geschreven Woord van de schriften, die getuigen van het Levende Woord; en de derde vorm  is het geproclameerde Woord, dit is de proclamatie van de kerk over Christus, het levende woord. Deze drie zijn onafscheidelijk aan elkaar verbonden, met het Woord van God dat in Christus geopenbaard is als voornaamste.

De bijbel is daarom, volgend Barth in zichzelf geen openbaring; in plaats daarvan getuigt het van de openbaring van God in Christus. “Niemand die de bijbel zorgvuldig leest”, zegt hij, “zal ook maar enkele claims vinden dat de teksten op zich een openbaring van God zijn.” Aan de andere kant, gaat hij door, is het evenzeer fout om (net zoals de liberalen) te zeggen dat de bijbel slechts de openbaring van God bevat. Karl Barth is ervan overtuigd dat de gehele bijbel ‘zwanger is met openbaring’. 

Volgens Barth is de bijbel slechts een collectie van menselijke documenten die mensen hebben geschreven in de menselijke taal op een gedefinieerde tijd en in een gedefinieerde situatie. Het gevolg hiervan is dat onze zoektocht naar de absolute en ongeconditioneerde bron van goddelijke openbaring uiteindelijk vastloopt op de beperking van de bijbelse schrijvers en de relativiteit van hun tijd en cultuur. (uit het boek “Post Evangelical” door Dave Tomlinson – blz 110,111)

“Woaw! Wacht eens even! Wil je hiermee zeggen dat die schrijvers niet volledig geïnspireerd waren door God en dat hetgeen zij schreven niet boven hun tijdgeest en cultuur uitging?”

Ja en nee, laten we morgen verder gaan.