Post-Evangelische Perikelen

Atheïstische illusionist ziet mensen genezen tijdens theatershow

 

Afgelopen week bekeek ik op aanraden de nieuwste show ‘Miracle’ van Derren Brown op YouTube. Voor degenen die hem niet kennen, Derren Brown is een voormalig christen, nu atheïst en is een van de Engelse top-illussionisten. In zijn uitverkochte theatershow  ‘Miracle’ speelt hij in de tweede helft een christelijke genezingsdienst na, waarin hij de gebedsgenezer is. Confronterend om te zien, maar wat mij werkelijk raakte, is dat vele betalende bezoekers op het podium kwamen om te ‘getuigen’ van hun genezing. 

Jarenlange pijn die plotseling verdwenen was. Lichamelijke bewegingen die ineens wel weer mogelijk waren. Glunderende mensen die blij het podium verlieten, omdat ze ‘genezen’ waren. En ik dacht: “Tjonge, als dit in een dienst of een conferentie was gebeurd, waren wij allemaal prijzend en dankend naar huis gegaan, bemoedigd door Gods kracht en grootheid.” Maar het was niet in een dienst. Het was niet eens echt. Het was in een theatershow, waarin Derren Brown dit ‘trucje’ avond na avond herhaalt.

Welke hond laat ik vandaag uit?

 

Ik zit aan de koffie met Hella, een 95-jarige Duitse mevrouw uit onze gemeente. Zoals bijna altijd vertelt zij me over de oorlog, die zij als jonge vrouw in Duitsland heeft meegemaakt. Natuurlijk gaat het over Hitler, aan wie ze als jonge Duitse een hekel aan had. Over de rantsoenen, maar vooral over de bombardementen van de Engelse bommenwerpers.

Ieder mens voor zich

“Ze zeiden altijd: “Vrouw en kinderen eerst”, als we de schuilkelders in moesten vluchten. Maar als het erop aankwam en de bommen vielen, drongen de sterkste mannen voor. De dingen die ik heb gezien. Dat wil je niet geloven. Als het erop aankomt, is het ieder mens voor zich.”

Hoewel ik al haar verhalen al vele keren eerder gehoord heb, blijven haar woorden in mij rondzingen. “Als het erop aankomt, is het ieder mens voor zich…” Zijn wij als mensen dan ten diepste slecht? Als ik mij de snerpende woorden van mijn basisschoolmeester herinner wel: “Ieder mens, geneigd tot alle kwaad. Mea culpa: de schuld ligt bij de mens. De glorie is voor God. Je mag jezelf de glorie niet toe-eigenen.” Dit is er bij mij ingestampt: “God is goed. De mens is slecht.” Maar is dat werkelijk zo?

Duo Penotti potje

Is de mens ten diepste slecht? Of is de mens, omdat hij naar Gods beeld geschapen is, ten diepste goed? Of zijn wij het misschien allebei tegelijkertijd? Goed en slecht door elkaar heen en niet altijd even duidelijk te onderscheiden. Als een Duo Penotti potje waarin teveel geroerd is en de kleuren vermengd zijn geraakt.

Twee kanten die zij aan zij in ons bestaan. Als een witte en een zwarte hond die elkaar bevechten. Als christen is het lastig om hier een goede balans in te vinden. Of we zwelgen in onze schuld vanwege de (ingebeelde) kracht van onze zwarte hond. Of we vieren ons overwinningsfeestje, waarbij we onszelf alleen maar met de witte hond identificeren. Twee honden die met elkaar vechten. Welke wint? Het bekende verhaal zegt: “De hond die je het meest voedt.” Ook in de kerk wordt ons dit geleerd. “Er is een zwarte hond in je. Maar die moet je negeren. Het liefst vergeten. Voed de witte hond met Gods woord en juiste daden en de eindoverwinning is voor jou. Excuses, voor God!”

Gordijntjes in de hemel

 

 

Het is een winterse avond in 1979. Ik ben net acht jaar oud en lig lekker te doezelen in mijn warme bed. Mijn oudste broer ligt in het stapelbed boven mij. In het donker kijk ik naar de stalen veren onder zijn matras. Zoals elke avond projecteer ik in mijn gedachten allerlei beelden op zijn bed boven mij. Soms zie ik hele voetbalwedstrijden of de meest spannende avonturen. Avonturen waarin ik natuurlijk altijd een heldenrol speel. Maar deze avond zie ik iets anders. Deze avond zie ik in mijn fantasie voor het eerst God in de hemel…

Ik zie God die vanuit zijn luie stoel uit het raam naar buiten kijkt. Buiten sneeuwt het. Ontelbare sneeuwvlokken dwarrelen in banen om elkaar heen. Voordat Hij zachtjes de gordijnen dicht doet om de warmte binnen te houden, valt zijn oog op een van de kleinere sneeuwvlokken. Ver weg ten midden van biljoenen anderen, maakt het kleine sneeuwvlokje zijn eigen dansje. Dit sneeuwvlokje noemen wij het Melkwegstelsel. Ieder vlokje dat tijdens de sneeuwstorm langs Gods raam komt zweven, is een compleet sterrenstelsel, dat zelf weer ook ontelbare sterren bevat. Het zijn als het ware sneeuwstormen in een sneeuwvlokje.

Dit is het ware gezicht van God

 

Het is een winterse dag in Glasgow, de stad waar mijn dochter studeert, als ik eindelijk de kans krijg om het wereldberoemde schilderij ‘De Christus van de Heilige Johannes van het Kruis’ te bewonderen, geschilderd door de Spaanse kunstenaar Dalí. Ik heb hiernaar uitgekeken. Zittend op een bankje op de eerste etage van het Kelvingrove Museum staar ik minutenlang naar het metersgrote schilderij. Boven mij hangt een gekruisigde Jezus, zwevend in het luchtledige tussen hemel en aarde. Achter hem een donkere wolk. Jezus, hangend tussen Gods oordeel en de aarde die Hij gaat redden.

Gods donkere oordeel

“Impressive, isn’t it?” Een Schotse stem doet mij opschrikken. Naast mij is een oudere man in een geruit colbertje komen zitten. Met een zwaar Schots accent begint hij tegen mij aan te praten. Hoewel mijn Engels goed is, moet ik mijn best doen om hem te verstaan.

“Wat zie je erin?”, vraagt hij.

Ik vertel hem mijn gedachten over Jezus, die tussen Gods donkere oordeel en de verlichte aarde hangt. Het schiet mij te binnen dat zijn vraag een uitgelezen kans is hem het evangelie te vertellen. Niet wetende of en wat hij gelooft, begin ik voorzichtig over het verzoenend sterven van Jezus.

Dansende schapen

 

Als je een paar jaar geleden een dagje over de Achteromse heide had gewandeld, was er een grote kans dat je meneer Mulder met zijn kudde schapen was tegen gekomen. In weer en wind liep hij daar als herder van een kudde met wel negentig schapen. Schapen die hij bij name kende en van wie hij heel veel hield.

Maar op een dag gebeurde er iets frappants. Meneer Mulder riep al zijn schapen bij elkaar en zei tegen hen: “Ik ga acht weken weg. Ik moet op bezoek bij mijn broer in Australië. Daar gaat het niet zo goed mee. Ik laat je niet alleen achter. Hier is mijn mobiel. Als je mij belt, neem ik altijd op. Je zult me wel niet kunnen zien, maar je zult wel mijn stem kunnen horen.” Hij vertrok en liet zijn schapen onthutst met zijn mobiele telefoon achter. “Wat moeten we doen, nu de herder er niet meer is?” blaatten ze tegen elkaar. “Laten we proberen zo mogelijk dicht bij elkaar te blijven en ’s nachts als één kudde onder een boom te slapen.” Die middag gingen ze in kleine groepjes uit elkaar om lekker ergens te gaan grazen. Maar zodra het begon te schemeren, kwamen ze bij elkaar om samen onder de boom de nacht door te brengen.

Het sprookje van het goudstof

Er was eens het jaar 2010. Het jaar dat bekend zou staan als het jaar van het goudstof; hoewel goudstof? Het begon allemaal met de jaarlijkse Paasjubel op een groot landgoed in de buurt van Driebergen. Voor honderden christenen uit de regio van de Utrechtse Heuvelrug is dit een jaarlijks begrip. Zij komen hier op Eerste en Tweede Paasdag samen om met elkaar de opstanding van de Here Jezus te vieren. Grote witte tenten bedekken voor twee dagen het landgoed. Er is kinderwerk, jeugdwerk en natuurlijk een grote tent waar de samenkomsten voor de volwassenen wordt geleid.

Al tijdens de openingsdienst op de Paasochtend verscheen er dit jaar op verschillende plekken in de grote tent goudstof op de zingende mensen. De hoeveelheid goudstof die neerdaalde, was zo groot dat het de aandacht wegtrok van het podium en de organisatie tijdelijk de dienst moest stoppen. Hoewel de zangleiding de menigte tot kalmte maande, kropen de mensen op hun knieën door de tent om zoveel mogelijk goudstof op te rapen.

Tijdens de middagdienst was het weer raak. Op andere plaatsen dan tijdens de ochtend verscheen er weer goudstof op meerdere plekken in de tent. Mensen begonnen te juichen. ‘Opwekking is uitgebroken’, werd er door de tent gescandeerd. Niet-christenen gaven onder tranen hun leven aan de Heer. Christenen bekeerden zich en legden massaal hun zondige levensstijl af. Het bestuur van stichting Paasjubel riep op tot kalmte en nuchterheid, maar het was niet meer te stoppen.

Zondag aan het eind van de middag liepen andere paasfeesten, conferenties en paasdiensten leeg. Iedereen wilde het wonder op de Paasjubel meemaken. Op de A12 bij de afslag Driebergen stond een file van wel twintig kilometer. De brandweer moest ingrijpen en verbood dat er nieuwe mensen op het terrein toegelaten mochten worden. Op zondagavond barstte de tent uit haar voegen. Niemand richtte zich meer op het zingen of de preek. Alle ogen waren gespitst of het goudstof opnieuw uit de hemel zou neerdalen.

En ja hoor, weer was het raak. Mensen liepen met bekertjes het stof van de vloer af te schrapen. Hier en daar werd er om goudstof gevochten. Mensen begonnen het zelf te eten en moesten met spoed naar de EHBO voor voedselvergiftiging. Het bestuur van de Paasjubel kon nu niks anders meer doen dan ingrijpen. Hoewel ze er hun vinger nog niet op konden leggen, wisten ze dat er iets helemaal fout zat.  Alle mensen moesten de tent verlaten en de bestuursleden gingen met medewerkers op onderzoek uit. Wat was hier aan de hand?

Met ladders werd er op het dak van de grote tent geklommen. Daar vonden ze een ingenieus netwerk van buisjes verbonden aan een luchtblazer en een grote pot Hema glitters. Naast de pot glitters lag er een kaartje met daarop het woord ‘goudgelovig’. Het was allemaal nep!

Het nieuws verspreidde zich als een vuurtje over het landgoed. Sommige mensen kozen ervoor om meteen te vertrekken. Anderen trokken in grote getallen naar de grote tent om hier verhaal te houden. Er werd een spoedbijeenkomst belegd, waarin uitgelegd werd dat het om een flauwe grap ging waar het bestuur niks mee te maken had. De volgende morgen op Tweede Paasdag was de tent opnieuw volgepakt. De preek ging over de keuzes die wij voor God maken; keuzes die wij maken of wij nu wel of niet wonderen van Hem ervaren. Opnieuw gingen mensen onder tranen naar voren. Er was een heilige atmosfeer en hoewel er geen korreltje goudstof uit het plafond kwam dalen, waren mensen onder de indruk van Gods aanwezigheid.

Na afloop van de conferentie werd de schuld natuurlijk vanzelfsprekend bij de satirische website Goedgelovig gelegd. Zij hadden in 2009 uitgebreid over goudstof geschreven en ook de naam 'goudgelovig' wees die kant op. De anonieme redactie van Goedgelovig ontkende hierop elke vorm van betrokkenheid, hoewel ze niet konden uitsluiten dat een kleine kern van vaste lezers van Goedgelovig misschien wel voor deze actie verantwoordelijk was geweest.

Na de actie op de Paasjubel was het hek van de dam. Overal verscheen er in christelijk Nederland 'goudstof'. Dit gebeurde niet alleen op de EO jongerendag, maar ook tijdens de Synode vergadering van de PKN. Er werd 'goudstof' gevonden op de Opwekking conferentie, op de EO gezinsdag, in het cafe Dwaze Zaken, maar ook in de redactievergadering van de Visie en tijdens boekpresentaties van christelijke uitgevers. 'Goudstof' werd ontdekt in verschillende edities van het Reformatorisch Dagblad, tijdens het halfjaarlijkse overleg van de bisschoppen in Nederland en zelfs op de kansels van meerdere Gereformeerde Gemeentes. Elke keer lag er weer een kaartje bij met daarop het woordje ‘goudgelovig’.

In het begin had de pers hier veel aandacht voor. Vooral toen het ook 'verscheen' bij een uitzending van Knevel en Van de Brink over christelijke goochelaars. Het ND ontdekte dat er waarschijnlijk meerdere personen of teams in Nederland betrokken waren in overal plaatsen van nepgoudstof. De kaartjes en het handschrift waren keer op keer anders en ook het goudstof was niet altijd hetzelfde. Soms ging het om de bekende Hema glitters. Andere teams maakten gebruik van koperstof, duurdere glitters en zelf fluoriserende suiker. Dat laatste werd vooral ingezet als er vermoed werd dat mensen het goudstof ook daadwerkelijk wilden opeten. Na de voedselvergiftiging op de Paasjubel durfden ze dat risico niet meer te nemen.

Tientallen keren tijdens dit jaar verscheen er op de meeste onverwachte plekken ‘goudstof’. Zelfs het blad Charisma wijdde er een artikel aan en stelde de vraag hoe je kon weten of het nu om echt goudstof ging of weer om zo'n actie van goudgelovig. Na een paar maanden ontstond er in de media en bij de betrokkene personen  een bepaalde 'goudstof' vermoeidheid.  Keer op keer werd het afgedaan met de woorden:  “Het zou wel weer zo’n actie van Goudgelovig zijn.”

Aan het eind van het jaar werd het niet eens meer in de media benoemd. Dus toen bepaalde charismatische organisaties in december van 2010 op hun website en in hun nieuwsbrief meldden dat ze goudstof gevonden hadden in de bijbel van een van hun leiders, werd hier geen aandacht en waarde aan gegeven. Men ging ervan uit dat het wel weer zo’n actie van Goudgelovig zou zijn geweest.En zo, zo kwam er een einde aan het sprookje van het goudstof…

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

...uhm? Ja, toch? Dat is toch het beste einde... 
 Of zou dit een beter einde zijn?

"En zo, zo was er uiteindelijk in de Nederlandse kerk geen aandacht meer voor dit echte wonder van God, en lachte de duivel in zijn vuistje..."

Welke einde van het sprookje spreekt je het meeste aan? Of schrijf je liever een eigen einde? Laat maar horen!

De ridder zonder schaduw (4)

Deel 4: De gouden wond

Vier jaar lang bleef de jongen in het moeras, verborgen voor de buitenwereld. Al die tijd hield hij de bebloede zakdoek om zijn hand. Hij was gewend geraakt aan zijn schaduw. Het had hem tijd gekost, maar hij was gaan accepteren dat hij een schaduw had. En waarom ook niet, bijna iedereen had toch een schaduw? Hij was ook maar een mens...

Op een prachtige winterdag wist hij dat het tijd was om terug te gaan, de bewoonde wereld in. De mensen zouden hem inmiddels wel aardig vergeten zijn. Wat hield hem hier nog langer in het moeras? Een ridder zou hij niet langer kunnen zijn. Daar was hij niet goed genoeg voor gebleken. Maar misschien had de koning nog een ander klusje voor hem. Hij wandelde een dag lang en kwam ‘s avonds aan bij een afgelegen klooster aan de voet van een berg. De abt van het klooster heette hem welkom en bood hem een maaltijd aan, en een bed.

De volgende morgen wilde de jongen weer vroeg op weg. Maar de abt hield hem staande. “Ik zie dat je verwond bent aan je linkerhand. Mag ik de wond voor je verschonen?” De jongen vertelde de abt dat de zakdoek al vier jaar rond zijn hand zat. “Dan is het tijd om hem eraf te halen,” zei de abt vriendelijk. Voorzichtig haalde hij met olie en warm water de zakdoek van de hand. Verbaasd keken ze beiden naar de hand van de jongen. Een gouden litteken was overgebleven op de plaats waar het zwaard van de koning hem geraakt had. “Hoe komt u aan deze wond? U moet mij uw hele verhaal vertellen,” spoorde de abt hem aan. Ze gingen samen zitten en gedurende de ochtend vertelde de jongen zijn verhaal aan de abt.

Toen hij klaar was met zijn verhaal, knikte de abt. “Veel mensen verlangen naar het beeld van het zuivere kind,” zei hij. “Een mens zonder schaduw. Maar alleen de koning is zonder schaduw. Hij is uniek. Zie je deze berg hier vlak achter ons klooster? Gedurende een aantal uur per dag gooit hij zijn schaduw over het klooster. Wat betekent dit? Is de berg slecht? Nee, het zegt dat de berg een substantie is. Zie je die wolken daar boven in de lucht? Zelfs díe hebben schaduw. Schaduw mag er zijn. Hoe meer substantie, hoe groter de schaduw. Een schaduw vertelt je dat je vlakbij een grote lichtbron staat. Alleen het licht zélf geeft geen schaduw.”

De abt vervolgde: “In het accepteren van de schaduwkant van je bestaan vind je rust. Het is de stap naar volwassenheid. In het negeren van de schaduw ligt juist het gevaar. Door de schaduw te onderdrukken, springt hij juist tevoorschijn op tijden dat je het niet verwacht. Dan overweldigt hij je en laat je struikelen. Ik heb ontdekt dat als een jongen een man wil worden, dat voor een deel betekent dat hij zijn schaduwkant leert kennen. Dat hij die onder ogen ziet en leert accepteren waardoor hij minder kans loopt hierover te struikelen.”

De jongen keek verbaasd: “Maar ik ben in verschillende kastelen geweest waar de mensen allemaal zonder schaduw rondliepen. Hoe kan dat nou?”

De abt begon te lachen. “Oh, daar hebben ze hele slimme verlichtingtrucjes voor waardoor het net lijkt alsof ze geen schaduw hebben. Maar daarom is die er nog wel!” De abt ging verder: “Ik zie in jou een kinderlijk verlangen en motivatie om de koning te behagen en zijn trots te zijn. Dit is een goed en begrijpelijk verlangen van een zoon."

“Maar zie wat hij heeft gedaan!” De jongen toont zijn hand.

“Ach jongen, die klap met zijn zwaard deed hem meer verdriet dan je kunt bedenken. Hij deed dit omdat hij van je houdt. Je liep te lang rond met de pijn van je jeugd. Elke keer als iemand jou verwondde, waren daar woorden bij zoals: “Je bent niet goed genoeg. Je moet anders zijn. Je moet beter je best doen!” Maar heeft de koning iets gezegd toen hij je sloeg?”

De jongen schudde zijn hoofd.

“De wond van de koning is geen wond om je te veroordelen. Geen wond die zegt dat het anders moet, maar een wond die je helpt om volwassen te worden. De koning heeft een nieuwe wond gemaakt, waardoor je het oude moest loslaten. Niet een wond om je pijn te doen, maar om je vrij te zetten. Om je te helpen te worden wie je moet zijn: een man. De man met het gouden litteken in zijn hand, die nu zijn hand kan gebruiken om goed te doen, om te dragen, om te steunen, om te worden wie je bent.” De abt zweeg.

“Maar ik ben niet meer de sterke jongen die ik vroeger was. Mijn linkerhand is niet zo sterk. Ik heb een schaduw. Ik weet alles niet meer zo zeker. Ik voel me zwak.”

“Je bent een man geworden. Een sterke man die ook getekend is door zwakheid, en die gebroken is geweest door een wond. Deze zwakheid heb je nodig om een echte man te kunnen zijn, want: ‘kracht openbaart zich eerst ten volle in zwakheid.’ Vanuit je wond zul je beter in staat zijn om te zien waar het in dit leven omgaat. Je bent nu klaar om je plaats in de wereld van de volwassen mannen in te nemen.”

“Maar ik weet niet wat ik moet doen, en hoe ik nu verder moet!”
De abt zuchtte en was even stil. Toen vervolgde hij: “Wat wíl je graag doen?”
“Ik wil terug gaan naar de koning en hem opnieuw mijn diensten aanbieden. Deze keer niet als de schaduwloze succesridder, maar als de man met de schaduw.”

De abt glimlachte. “Ik weet zeker dat hij heel blij zal zijn om je opnieuw te ontvangen.”
De man voelde dat het waar was. Hij begon uit te zien naar het weerzien met de koning. “Abt, ik wil je bedanken voor je wijze woorden van liefde. Ik moet nu gaan. Ik heb nog een lange reis voor de boeg voordat ik weer bij de koning ben.” De man keek nog een keer naar het gouden litteken in zijn linkerhand, pakte zijn zwaard, en ging op weg.

De abt keek hem lang na. Toen de man bijna niet meer te zien was, liep een jongere monnik naar de abt en vroeg hem waar hij naar keek. De abt antwoordde: “Een wonder! Gisteravond kwam een jongen ons klooster binnen. Vandaag gaat een man op reis.”

De ridder zonder schaduw (3)

Deel 3: De ontmaskering

Op een dag, toen de jonge ridder al een aantal jaar in het leger van de koning had gediend, riep de koning hem bij zich. “Ik wil dat jij mij vergezelt op een verre reis die ik ga maken,” zei hij. De jonge ridder kon zijn geluk niet op! Eindelijk kwam de lang verwachte waardering. Wat zou de koning voor hem in petto hebben? De volgende morgen gingen ze samen op weg. De reis was lang, en duurde weken, zelfs maanden. Tijdens de reis liet de koning hem allerlei moeilijke opdrachten doen, en testte hij de jongen tot het uiterste. Keer op keer liet de jongen zien dat hij de koning vertrouwde en alles wel voor hem wilde doen. De koning liet de jongen zien dat hij heel veel van hem hield. Zo ontstond er een hechte vriendschap.

Toen kwamen  ze aan op een open plek in het midden van een afgelegen bos. “We zijn er,” zei de koning. “Dit is de plek waar ik je mee naar toe wilde nemen.” De jonge ridder was verbaasd. Hadden ze nou ál die maanden gereisd, om deze afgelegen plek te bereiken? Hier was niks te vinden!
Maar de koning steeg van zijn paard af en vroeg de jongen tegenover hem te komen staan. Hij greep zijn zwaard. “Steek je hand uit”, zei hij. De jongen stak zijn rechterhand uit, maar de koning schudde langzaam zijn hoofd. “De andere hand!” Aarzelend stak de jongen zijn linkerhand, met daarin de opbergzak, naar voren. De koning sloot zijn ogen. Even was het doodstil. Toen sloeg hij met zijn zwaard diep in de linkerhand van de jongen. Het zwaard ging dwars door de huid, de pezen en de zenuwen, tot diep in het bot. Bloed spuwde uit de wond in zijn hand. Tegelijkertijd viel de zak in drie stukken op de grond, en: zijn schaduw ontsnapte!

Ontzet keek de jongen naar zijn hand, naar de koning met zijn bebloede zwaard, naar de drie stukken op de grond en naar zijn schaduw vlak achter hem. Hier kon hij niet blijven. Hij moest weg, weg van dit verraad, weg van deze schaduwloze koning, weg van de pijn en al het bloed. Weg moest hij! Ver weg! Hij draaide zich om en rende weg tussen de bomen door, dieper en dieper het bos in. Bang dat de koning achter hem aan zou komen. Hópend dat de koning achter hem aan zal komen. Maar niemand kwam. Niemand volgde. De jongen was alleen. Alleen met zijn schaduw.

De nacht viel en zijn hand klopte. Hij knoopte een zakdoek om zijn hand die gelijk doordrenkt raakte met bloed. Hij zocht een plek onder een grote boom om te slapen, maar kon de slaap niet vatten. Hij voelde zich verlaten, bang, boos, verraden en gekwetst. Alle oude wonden van vroeger waren samengekomen in de éne wond aan zijn hand. Hij had gefaald. Hij was niet waardig, niet goed genoeg. Niet zoals de koning, en de ridders zonder schaduw. Gewoontjes, klein, met een schaduw groter leek dan ooit. Zijn droom was voorbij…

De volgende ochtend stond hij op en trok verder. Niemand kwam achter hem aan, behalve zijn schaduw die hem elke stap volgde. Hij deed nog een paar keer een poging om zijn schaduw te ontvluchten, maar wat hij ook probeerde, hij raakte hem niet kwijt. De jongen wist waar hij naartoe moet gaan: naar het moeras van de verborgenheid. Daar zou niemand hem zoeken. Daar zou niemand hem kunnen uitlachen. Daar zou niemand zijn schaduw zien.

(wordt morgen vervolgd)

De ridder zonder schaduw (2)

Deel 2: De ridder zonder schaduw

Met het leger van de koning reisde de jongen door het hele land. Op een dag kwam hij in de feestzaal van een kasteel waar het hem opviel, dat - net als de koning - de ridders in dit kasteel óók geen schaduw hadden. Dit maakte hem jaloers. Hij wilde óók zo graag zonder schaduw zijn. Op de grote koning lijken, zodat de koning trots op hem zou zijn, en blij met hem zou zijn. De jongen dacht hier een paar dagen over na en kwam op  een idee. “Als ik nou mijn schaduw weet te vangen, en in een zak kan opbergen, dan ben ik ook zonder schaduw.”

Zo gezegd, zo gedaan. Hij nam een stuk oude pijn, een stuk afwijzing en een stuk minderwaardigheidsgevoel en naaide van deze drie stukken een opbergzak. Hij ving zijn schaduw, stopte deze in de zak en hield hem met zijn linkerhand goed dicht. Het betekende wel dat hij zijn linkerhand nergens anders meer voor kon gebruiken. Want waar hij ook ging, hij moest met die hand de zak goed dichthouden, anders ontsnapte zijn schaduw.

Op een goede dag sloeg de koning hem tot ridder. Zijn droom was werkelijkheid geworden! Hij kreeg een mooi zwaard en een blinkend harnas. Met zijn zwaard in zijn rechterhand en zijn opbergzak in zijn linkerhand trok hij ten strijde. Vechtend tegen onrecht, vechtend voor het koninkrijk van de koning. Maar som ook vechtend tegen kasteelheren en andere ridders van de koning, die in zijn ogen de koning niet waardig waren vanwege hun grote schaduwen.

Keer op keer behaalde hij overwinningen. Maar deze overwinningen maakten hem niet gelukkig. Mensen gaven hem zakken vol goud als blijk van waardering, maar omdat zijn handen vol waren met het zwaard en de opbergzak, kon hij ze niet vasthouden of meenemen. Hij liet de zakken goud snel vallen, waardoor hij elke keer op zoek moest naar meer. Maar meer nog dan de waardering van mensen hoopte de jongen op de waardering en de trots van de koning. Zijn grootste verlangen was om een ideale, gehoorzame ridder - misschien wel: een zoon voor de koning te zijn. Zo streed de jonge ridder verder, gevuld met ambitie en op zoek naar eer, terwijl hij zich steeds meer probeerde te bewijzen als een ridder die de koning waardig was.

(wordt morgen vervolgd)

De ridder zonder schaduw (1)

Maarten Hagg, bekend van www.haggeblog.blogspot.com heeft onlangs een bewerking gemaakt van een verhaal dat ik vorig jaar geschreven en gedeeltelijk hier gepost heb.

Deel 1: De ontmoeting

De jongen woonde in een dorp, aan de rand van een bos. Zijn vader was boer. Ze waren ‘horigen’: dat betekende dat een belangrijk deel van de oogst ieder jaar werd opgeëist door de landheer. Zelf hielden ze net genoeg over om van te leven. Maar ze klaagden niet: ze hadden elke dag eten op tafel.  Ook de jongen zou op een dag het land bewerken.

Vanaf dat hij klein was, had hij de verhalen gehoord. Verhalen over de goede koning die over hun land regeerde. Verhalen over zijn goedheid en grote nobele daden. De verhalen werden verteld van vader op zoon, van moeder op dochter, van grootvader op kleinzoon. Maar het was lang geleden dat iemand de koning zélf had gezien.

De jongen hield van de verhalen. Hij kreeg er nooit genoeg van. Een van de meest bijzondere verhalen die over de koning werden verteld, was dat hij geen schaduw had. De jongen kon zich daar niets bij voorstellen. “Geen schaduw? Hoe kan dat nou?” Sommige jongens uit het dorp lachten hem uit, als hij erover begon. “Een koning zonder schaduw, dat kan toch helemaal niet? Schei toch uit, droom lekker verder, mafkees!”

De jongen droomde regelmatig van een ontmoeting met de koning. In het begin vertelde hij over zijn dromen aan zijn vader. “Het leek zo echt, vader, ik kon hem bijna aanraken! En hij vroeg me of ik ridder wilde worden in zijn leger!” Maar zijn vader had het veel te druk om met hem te praten. “Dromen brengen geen brood op de plank, jongen, doe jij nou maar gewoon je werk,” had hij gezegd. Sindsdien hield de jongen de dromen voor zichzelf.

Maar op een dag in juni, toen de jongen in zijn eentje door het bos aan het wandelen was, gebeurde het. Plotseling stond er een groot, wit paard voor hem. En op het paard: de koning! Hij herkende hem uit zijn dromen! De jongen was zo in gedachten verzonken geweest, dat hij de koning niet had horen aankomen. De adem stokte hem in zijn keel. Alle verhalen over hoe prachtig de koning eruit moest zien haalden het nog niet bij wat hij voor zich zag. De schitterende rode mantel om zijn schouders, de blinkende gouden kroon op zijn hoofd, de prachtige witte hengst waarop hij reed... Zijn mond viel open en hij verloor zichzelf helemaal in het schouwspel.

Voor hij het wist stond de koning naast hem. Blijkbaar was hij van zijn paard afgekomen, en hij sprak hem aan. De jongen was verbijsterd. De koning kende zijn naam en bleek al heel veel van hem te weten. Onder de indruk stelde hij de vraag die hij in zijn dromen al vele malen had herhaald: “Sire, mag ik één van uw ridders worden?” Het gezicht van de koning vulde zich met een brede lach. “Als jij mij wilt dienen, ben je altijd welkom!”

De koning omarmde de jongen, klom op zijn paard, en reed verder. De jongen keek hem na, verbijsterd. Hij kon zijn geluk niet op! Hij mocht ridder worden in het leger van de koning! Pas toen de koning uit het zich verdwenen was, en hij terug begon te lopen naar huis, realiseerde hij zich dat hij bij de koning inderdaad geen schaduw had gezien... Zodra hij thuis was, pakte hij de weinige spullen die hij had bij elkaar, en ging op reis.

Een paar weken later meldde de jongen zich in het paleis van de koning. Gelukkig verwelkomde de koning hem glimlachend. Hij wist nog wie hij was. Opnieuw viel het hem op dat de koning zonder schaduw was. In het kasteel ontving hij een opleiding tot schildknaap. Ridder wilde hij worden, schildknaap mocht hij nu zijn.

(wordt morgen vervolgd)