Post-Evangelische Perikelen

Over vossen en de eerste drive-in-kerkdienst

 

Mijn ouders wonen sinds lange tijd op de rand van de duinen en de zee. In hun straatje is er een buurman die het leuk vind om elke avond zo rond een uur of elf de vossen te voeren. Ze krijgen dan brokjes en misschien wel stukjes vlees. Als ik ’s avonds bij mijn ouders wegrijd, zie ik wel zo’n vier vossen op de straat en op de stoep zitten. Rustig wachtend op hun maaltje. Op een goede avond zijn het er wel zeven.

De eerste keer dat je dit ziet, denk je: “Wat gaaf! Wat een mooi gezicht, al die wilde beesten voor je deur.” Maar als je deze vossen keer op keer tegenkomt, realiseer je je dat dit wel een beetje onnatuurlijk is. Deze prachtige beesten zouden ’s avonds niet moeten zitten wachten op een prakje, maar zelf op moeten zoek gaan naar een vette muis of een te langzaam konijn. Maar ja, vossen zijn net als mensen luie wezens, toch?

Reactie op een geestelijke SOA

Peter Jansen, iemand die ik zeer hoog heb zitten, stuurde mij een uitgebreide reactie op mijn post 'een geestelijke SOA'.

Beste Matthijs,

Hmm.

Er zitten verschillende boodschappen in deze blog.

In de 2e alinea beschrijf je wat er in je omgaat, als je merkt dat God je gebruikt heeft. Je denkt aan je eigen gebrokenheid en zonde, alsof daar een (omgekeerd evenredig) verband tussen zou bestaan. Ik herken dat, vooral als ik zie dat anderen met een boel fouten gebruikt worden… Maar de Here God waakt ervoor, dat wij een 1-op-1 verband zouden kunnen leggen tussen heiligheid en ‘gebruikt-worden’.
Goed stukje.

In de volgende alinea’s vertel je over de ‘SOA’ die je hebt opgelopen: een spiritueel overdraagbare aandoening. Ook die ervaring is het delen alleszins waard.

Maar ik heb moeite met de koppeling die een lezer naar aanleiding van deze post zou kunnen maken tussen Todd Bentley en een SOA. Kort door de bocht: “Van Todd Bentley krijg je een SOA”. Ik weet niet of je die boodschap inderdaad wilt afgeven, maar ik was er ook niet zeker van dat je dat niet wilt suggereren en na je reactie op Henk ben ik dat nog minder.

In de reactie van peTer staat: ‘dat maakt het zo gevaarlijk’. Dan denk ik: kijk daar heb je het al.  Het is heel gemakkelijk om op de plaats van ‘het’ Lakeland te lezen, hoewel ik na goed lezen denk dat peTer dat in deze context niet bedoelt.

En zo ontstaat heel gemakkelijk een sfeertje waarin Todd Bentley veroordeeld wordt. Wil je dat? Of neem je daar afstand van.

Deze zomer sprak ik twee christenleiders die in Lakeland waren geweest.
De ene zei: ik heb daar zoveel honger naar de Heer gezien.
De ander: Overal waar de Heer werkt, zie je het vlees van mensen erdoor heen.
En bij beiden proefde ik tussen de regels door dat ze hun vragen hadden. Maar geen van beiden sprak negatief over de persoon Todd.

Of zoals Rogier het zegt in het stukje dat je citeert: ”All I think as I look at him is “that could be me.”

Beste Peter en andere lezers,

Gedurende de zomer heb ik een aantal posts geschreven als reactie op alle tumult in Nederland over wat er schijnt te gebeuren in Lakeland. Onverwachts werden er zelfs een drietal artikelen geplaatst op Goedgelovig.nl en nam Joel nieuws deze over in hun uitgebreide verslag over Lakeland. Het is moeilijk om over deze zaken te schrijven zonder voorbij een aantal grenzen te gaan. Ik heb geprobeerd om in alles wat ik schrijf geen standpunt in te nemen ten opzichte van Todd en hier zover dat kan voorzichtig mee om te gaan. Ik vind het heel jammer voor hem en zijn gezin wat er is gebeurt en zal zeker hopelijk de laatste zijn die zal zeggen dat je van Todd een geestelijke SOA krijgt. Ik ken die beste man niet, heb nooit zijn hart geproefd en wil geen oordeel over hem vellen. Mocht ik met mijn post 'Een geestelijke SOA' toch voor bepaalde mensen hebben gesuggereerd dat dit wel het geval is, dan spreek ik het bij deze tegen.

Ik ben van mening dat we wel heel veel van deze dingen kunnen leren. Het is zonde als goede mannen vallen en helaas gebeurt dat veel te vaak. Ik kom hier van de week op terug!

Matthijs

Dat had ik kunnen zijn

Rogier Bos (1. een vriend die ik helaas te weinig zie / 2. de beroemde fotograaf wiens zelfportret bijna niet op internet te vinden is, omdat hij alleen maar foto's van anderen maakt) schreef zondag op zijn blog The Journey een heel sterk artikel "The revival isn't coming" waarom de langverwachte opwekking niet gaat komen.

Hieronder een klein stukje wat me erg aansprak:

"I am not even that troubled that Todd Bentley was recently removed from leadership for divorcing his wife and for having some kind of relationship with another woman. All I think as I look at him is “that could be me.” I don’t think I am any stronger to the challenges of success, to the draw of being a celebrity, the subtle temptations of being the next hottest thing on the Christian scene. If people would travel from all over the world to see me and hear me speak three times a day and hang on every word I said like it was the word of God – yeah, it would go to my head to. Really, if anything I just feel sorry for him: the charismatic world does this again and again and again."

Amen!

Een geestelijke SOA

Voor mijn vakantie heb ik een drietal posts geschreven over opwekking, Lakeland Revival en Todd Bentley. Nu het daar helemaal mis is gelopen, is het gemakkelijk om te zeggen dat al die poeha niks met God te maken had. Hoe zou God nu zo'n gebroken persoon met al dat geschreeuw en tatoeages kunnen gebruiken?

Een persoonlijke ervaring tijdens mijn vakantie heeft mij echter aan het denken gezet. Ik was gevraagd om te spreken in een kerk en onverwachts deed God daar iets door mij heen wat duidelijk bovennatuurlijk was en ver boven mijn eigen gaven en talenten uitging. Mensen die daar aanwezig waren, hadden gemakkelijk kunnen denken: "Wat is die Matthijs een man Gods." De waarheid is dat toen ik de volgende ochtend  wakker werd, ik nog steeds dezelfde Matthijs was; met mijn eigenaardigheden, mijn gebrokenheid en mijn zondes. Dat God soeverein had gekozen om iets door mij heen te doen, maakte  mij niet heiliger of geestelijker. Zou dat op Todd Bentley ook niet van toepassing kunnen zijn?

Eerlijk gezegd kan ik hier niet over oordelen.

Maar mijn post heet een geestelijke SOA. Jongeren en ouderen gaan deze zomer op vakantie, worden verliefd, hebben een geweldige tijd, vrijen onveilig en komen vaak zonder het te weten terug met een SOA. Ook op het geestelijke gebied kan je een SOA oplopen. Het overkwam mij een jaar of veertien geleden...

Ik was uitgenodigd voor een ontmoeting van charismatische voorgangers. De leider van deze beweging sloot de avond af met een gebed waar we allemaal elkaars hand moesten vasthouden. Om mij heen begonnen diverse voorgangers te schudden. Voor mij was dat niet vreemd - ik had dit wel vaker gezien. Maar terwijl er gebeden werd, voelde ik een zwarte plek in mijn borstkas. Alsof ik door iets duister en smerigs was aangeraakt en dit een vlek had achtergelaten. Het was een vreemde gewaarwording, want ik kon die vlek letterlijk voelen.

Onderweg naar huis bad ik dat God het weg zou nemen. Er gebeurde niks!
Ik beleed elke zonde die ik kon bedenken. Maar de vlek bleef gewoon zitten.

Een aantal dagen liep ik hiermee rond, totdat ik mijn trots opzij zette. Ik had van alles geprobeerd; gebeden, gesmeekt, gevast. Ik kon hem nog steeds voelen. Nu was het tijd om hier met mijn vrouw over te praten. Zij zette me neer, begon voor me te bidden en ik voelde de vlek zo oplossen.

Een vaag verhaal? Ja, het is daarna ook nooit meer gebeurd. Maar het heeft mij ogen geopend voor geestelijke SOA's. Ik laat mij nu wat minder snel de handen opleggen door iemand die ik niet ken. Johannes schrijft in zijn brief: "Geliefden, geloof niet iedere geest, maar toets de geesten of ze bij God horen."

Twee persoonlijke ervaringen waar ik aan moest denken toen ik hoorde over het ogenschijnlijke einde van Lakeland en de val van Todd.

Komt de opwekking eraan?

Ik hoorde laatst iemand vertellen over de campagne van Osbourne op het Malieveld in Den Haag deze zomer 50 jaar geleden. Hij stelde de vraag: “Wat zou er gebeuren als iemand toen in coma was geraakt en nu vijftig jaar later wakker was geworden? Zou hij Nederland nog herkennen? Wat is er gebeurd met ons christelijke land?” Een interessante vraag...

 

Hij ging door: “Er is zoveel van ons christenen gestolen. We hebben zoveel zonde toegelaten en zoveel land verloren. Maar God wil ons dit erfgoed weer teruggeven. God gaat een opwekking geven en we gaan opnieuw Nederland voor Jezus winnen. Nederland zal opnieuw een christelijk land worden, want in de eindtijd belooft God dat er nog een wereldwijde opwekkng zal komen waarin de Geest op alle vlees zou worden uitgestort.”

 

Ik genoot van zijn passie, zijn enthousiasme en vertrouwen. Ik stel wel wat vragen bij zijn stellingen: “Nederland wordt opnieuw een christelijk land. We gaan Nederland voor Jezus winnen. De grote opwekking komt eraan.”

 

Ik weet dat er onder mijn charismatische vrienden een grote verwachting heerst over de enorme wereldwijde opwekking die gaat komen. Ik hoor geluiden zoals: “Met wat er gebeurt rond Todd Bentley in Lakeland zou dit weleens het begin van deze opwekking kunnen zijn.” “Nu gaat het gebeuren...” “Nu gaat het komen...”

 

Wat zouden ze verwachten?

 

De joden in de tijd van Jezus verwachtten dat de Messias zou komen. Hij zou Israel opnieuw tot een goddelijk land maken. De Romeinen zou hij eruit schoppen. Welvaart en zegen zou neerdalen op Israel. Zij zouden de leiders van de wereld worden. De hele wereld zou zich vergapen aan Israel en in Jeruzalem hun offers komen brengen. De wet van God zou wereldwijd heersen en er zal vrede zijn. Vrede, voorspoed, vrijheid, volheid. Dat was nog iets om van te dromen. Laat de messias maar komen.

 

Jezus kwam...

 

Hij was echter volledig anders dan hun beeld van de messias. Ze zagen hem wel, maar herkenden en erkenden hem niet. “Dat kon toch nooit de messias zijn. Hij stelt ons teleur. De echte messias zou heel anders handelen. Laten we hem kruisigen.”

 

Zou de opwekking (als die mocht komen) ons ook teleurstellen? Wat verwachten we van een opwekking?

 

Laatst zat ik te dromen over de wereldwijde opwekking die volgens sommige van mijn charismatische vrienden gaat komen. Je weet hoe dat met dromen gaat. Ze zijn niet altijd evenredig, niet altijd even realistisch. Ik probeerde me in hun gedachten in te leven. (altijd gevaarlijk, incorrect en niet verstandig, maar ik kon het niet laten...)  Hoe zouden zij verwachten dat Nederland eruit zou zijn op het hoogtepunt of aan het eind van de opwekking? Wat staat ons te wachten? Ik liet mijn fantasie de vrije loop en het volgende kwam eruit.

 

Bij voorbaat wil ik mijn excuses aanbieden aan mijn vrienden die zich hierin helemaal niet zullen herkennen, maar ik kon de verleiding niet weerstaan. Excuses voor de onzin...

 

Ik moest denken aan Nederland tijdens de opwekking als een land:

- waar Gods manifeste aanwezigheid (ik wist tot kort niet wat dit betekende) voor iedereen in de kerk voelbaar en merkbaar is...

- waar we als christenen ons altijd gelukkig, vredig, gezegend en goed voelen

- waar de kerken op zondag en alle dagen van de week weer helemaal vol zitten...

- waar Ajax, Feijenoord, PSV en andere clubs moeten verhuizen omdat hun stadions gekocht zijn door christelijke organisaties...

- waar geen abortus, euthanasie, prostitutie, criminaliteit of drugsgebruik meer zal zijn...

- waar alle regeringsleiders overtuigd christen zullen zijn...

- waar we weer Trots op Nederland kunnen zijn...

- waar ‘spuiten en slikken’, ‘de Gouden Kooi’ en andere onfatsoenlijke en onzuivere programma’s niet meer op televisie te zien zal zijn...

- waar een christelijke raad zal beslissen wat wel of niet opbouwend op televisie is...

- waar we misschien een hoop leuke programma’s moeten missen...

- waar Sky Radia, Arrow FM, Veronica en alle andere zenders alleen maar gospel en aanbiddingsmuziek draaien...

- waar geen porno meer op internet te vinden zal zijn...

- waar gelovige mannen geen viagra meer nodig zullen hebben (en hun vrouwen altijd zin)

- waar alle christenen in financiele voorspoed onder de zegen van God kunnen leven...

- waar voorgangers minimaal het salaris van een ton zullen krijgen...

- waar alle christenen charismatisch zullen zijn...

- waar alle zonden behalve vraatzucht en het begeren van aardse rijkdom uit ons leven verdwenen zal zijn...

- waar geestelijke leiders om advies gevraagd zullen worden door de koningin, de ministers en de CEO’s van grote bedrijven...

- waar alle moslims, hindoes en anders gelovigen christen zullen zijn...

- waar we een christelijke versie van de sharia wet zullen kennen...

- waar mensen die Jezus niet willen volgen verplicht zullen emigreren naar een ander land...

- waar de Opwekking conferentie het hele jaar duurt...

- waar we geen politie meer nodig hebben, omdat iedereen zich aan Gods wet houdt...

- waar we misschien politie nodig hebben voor al die gelovigen die dronken in de geest achter het stuur zitten...

- waar we uitvinders nodig hebben voor een heel nieuw soort blaastest...

- waar er geen tandartsen meer zullen zijn omdat iedereen gouden vullingen heeft...

- waar de goudprijs sterk gezakt is vanwege de overvloed aan ‘hemels’ goudstof...

- waar er geen openbare scholen meer zullen zijn, omdat alles nu christelijk is...

- waar we geen ziekenhuizen meer nodig hebben, omdat iedereen geneest...

- waar we geen crematoria of begraafplaatsen meer nodig hebben, omdat iedereen weer opstaat uit de dood...

 

Een Nederland waar we geen hemel meer nodig hebben omdat de hemel in Nederland ‘manifest’ geworden is...

 

Tja, zo kan je nog wel even verder dromen of verandert het langzaam in een nachtmerrie?

 

Het trof me dat we deze stijl van een ‘christelijk’ Nederland en Europa 1600 jaar lang hebben gedraaid. Het Christendom was de dominante staatsgodsdienst. Iedereen was ‘christen’ of gaf tenminste de indruk dat ze dit waren. Heksen (miljoenen vrouwen) werden verbrand. Ongelovigen en ketters (miljoenen onschuldigen) werden gedood. Gods wet was staatswet of beter gezegd; de staatswet was godswet. De kerk had alle macht, welvaart en rijkdom terwijl miljoenen stierven van armoede, ziekte en gebrek aan zorg. Wat is het verleidelijk voor de kerk om terug te willen naar die tijd.

 

Soms heb ik het idee dat ons beeld van een opwekking erg lijkt op de tijd van het christendom. We vinden het vreselijk dat we een plek aan de marges van de samenleving hebben gekregen, dat we onze macht en invloed kwijt zijn en dat we denken dat Nederland daardoor onchristelijker geworden is. Dat laatste is een leugen. Nederland is nooit christelijk geweest. Misschien hebben we met onze kerkelijke macht sommige zondes in de schaduw kunnen drukken. Misschien hebben we bepaalde zondes tijdelijk kunnen onderdrukken, maar ze waren er altijd al. Al die zondes zijn er altijd al geweest. We zijn niet voor niets een van de rijkste landen van de wereld geworden. Daar hebben we een hoop voor moeten stelen, moorden, verraden en misbruiken. Nederland is, was en zou nooit een christelijk land zijn.

 

Denkend aan een opwekking moet ik denken aan hele andere dingen. Ik denk dan aan:

- zondebesef, het belijden van zonde en een verandering in levensstijl

- meer, intensiever en langduriger gezamenlijk gebed

- een heiliging in ons manier van leven

- een leven van overgave

- een leven van eenvoud en veel weggeven

- zorgen voor de armen, de weduwen, de zwakken

- een verlangen om te dienen en te verkondigen

- je leven willen inzetten voor de ander

 

Weet je wat me trof?

 

Al deze dingen kunnen we eigenlijk nu al doen voordat ‘de opwekking’ komt. We hoeven niet te blijven wachten. Niks stopt ons om nu al in deze zaken uit te stappen en hierin te groeien.

 

Eigenlijk is een opwekking (als hij al komt) alleen maar een hele grote schop onder onze kerkelijke kont om al die dingen te gaan doen die de Heer nu al van ons verlangt, maar die we nu niet willen doen. We zijn om eerlijk te zijn te comfortabel, te gemakszuchtig, te lui. Mijzelf daarin inbegrepen... Dit is niet de opwekking die we verwachten. We hebben liever een andere opwekking.

 

Maar Heer, laat de juiste opwekking komen!

Wil het echte werk van God opstaan?

In mijn jeugd had je het programma ‘Wie van de drie?’ Een panel van BN’ers moest dan proberen te raden welke van de drie mensen de echte vader of moeder van een andere BN’er was. Als kind probeerden we mee te raden en door te zoeken naar clues te ontdekken wie de echte vader of moeder was. Het programma eindigde altijd met de vraag: “Wil de echte vader of moeder opstaan?”

De laatste tijd krijg ik het gevoel dat we met zijn allen dit spelletje ook in de kerk proberen te spelen. Deze keer niet over de echte vader of moeder, maar over het echte werk van God.
 
Gisteren stemde bijvoorbeeld de synode van de Anglicaanse kerk in Engeland onder leiding van de aartsbisschop Rowan Williams dat vrouwen voortaan ook tot bisschop benoemd mogen worden. Dit tot grote onvrede van een groep van duizend conservatieve en evangelische priesters die deze zet onbijbels vinden en er over nadenken om hun eigen kerk binnen de Anglicaanse kerk te starten. Beiden claimen namens God te handelen, maar welke van deze twee groepen vertegenwoordigt het werk van God?

De afgelopen weken lees ik tegenstrijdige berichten op internet over het werk van Todd Bentley in Lakeland. (Grappig trouwens dat als je geen internet zou hebben, dit helemaal aan je voorbij zou gaan... Misschien geen slechte zaak!) Ik hoor geruchten over opwekking, genezing en de kracht van God. Ik hoor geruchten over misleiding, onbijbelse praktijken en onderwijs en de kracht van de boze. Met schreeuwerige kreten wordt mij verteld dat dit het werk van God is. Met anonieme mails wordt mij verteld dat dit het werk van de boze is.

Ook hier is het moeilijk een juiste keuze te maken. Wat ik zie op you-tube stelt mij niet gerust - verre van dat, maar moet ik over alles een mening hebben?

Niet alleen in Lakeland of de Anglicaanse kerk in Engeland, maar ook in Nederland wordt mij regelmatig verteld dat iets of hij of zij het werk van God doet of vertegenwoordigt. Vooral in de grotere kerken, bijeenkomsten en ‘beroemde’ leiders lijkt dit werk van God veelvuldig plaats te vinden. 

Soms vind ik het raar dat God in onze tijd altijd alleen maar met kracht in grote ontmoetingen door bekende en beroemde leiders lijkt te komen. Terwijl de God in de bijbel voortdurend in de marges lijkt te werken, waar niemand Hem ziet behalve degenen die er vlak bij staan. Maar misschien is God van strategie veranderd...

Soms krab ik me achter de oren als ik deze krachtige door God gezalfde leiders hoor spreken over de financiële rijkdom die God aan hen en door hen ook aan ons wil geven. (Vooral als wij ons geld aan hen gaan geven) In het Nieuwe Testament zie ik God voornamelijk werken door arme leiders die in afhankelijkheid van God geen geld, portemonnee of extra kleding mochten meenemen op hun bedieningsreizen. Nu lijkt God alleen maar te willen werken door mensen die zelfs voor onze Nederlandse standaard erg rijk zijn en soms een eigen vliegtuig nodig hebben voor hun bedieningsreizen. Maar ja, wie doorgrondt Gods plan...

Soms bekruipt mij het gevoel dat ik mij bijna schuldig moet gaan voelen als ik geen bezoeker of consument van deze geweldige krachtige ontmoetingen wil worden. Alsof ik dan geen deel heb aan die rijke zegen...

Soms bemerk ik geen verbazing in mijzelf als een bepaalde tijd later de desbetreffende krachtige persoon toch maar gewoon een mens blijkt te zijn met zijn of haar eigenaardigheden, valkuilen en onzekerheden...

Soms vraag ik me af of ik na 20 jaar heel bewust rondgekeken te hebben in de evangelische en charismatische wereld ik op mijn 36ste niet oud, cynisch en een beetje bitter aan het worden ben. Misschien heb ik teveel mooie verhalen gehoord en teveel verbroken werkelijkheid gezien...

Soms kan ik genieten van het werk van God in bijvoorbeeld een onbekende kinderclub in Den Haag waar christenen hun leven investeren in de levens van moslimkinderen die hier over Jezus en het goede evangelie horen. Ik kan genieten van jongerenwerkers in Rotterdam die door hun liefde en tijd Gods liefde investeren in Antilliaanse jongeren. Ik geniet van de passie waarmee christenen op bezoek gaan in de gevangenis of bij asielzoekers. Ik geniet van het werk van st. Present die een huis van een alleenstaande moeder in de bijstand opknappen zodat er geen schimme lplekken meer op de muur te zien zijn en alles weer fris en schoon is. Ik geniet van een warm huis voor zwervers, waar zwervers als waardevolle mensen liefdevol ontvangen worden en Jezus leren kennen...

Ik geniet van het stille trouwe werk in gebed, in dienstbetoon, in praktische zorg en in verkondiging waaraan God Zijn kracht en werk verleent. Als ik goed kijk, zie ik God aan het werk in de plekken die nooit in de Visie, de Uitdaging, Charisma, You-tube, GOD-TV of wat voor ander medium zullen komen. Hier kan ik zeker van zijn dat dit Gods werk is:

Niemand die er rijk van wordt.
Niemand die er beroemd van wordt.
Niemand die hier komt om te consumeren en mee te snoepen van Gods werk.
Niemand die het ziet, behalve Hij voor wie ze het vol liefde en trouw doen.
Zegen hen, Heer...

Vijf torens in het landschap

In mijn werk heb ik een aantal jaar veel te maken gehad met Antilliaanse jongeren. Veel Antilliaanse jongeren voelen zich onveilig. Om zich veilig te voelen en te overleven, creëren ze overlevingstechnieken. Je kunt deze overlevingstechnieken zien als een sterke toren waarin zij zich kunnen verbergen. Veel van het gedrag wat wij op straat of in een tram van Antilliaanse jongeren zien, is ‘torengedrag’. Pas bij een vertrouwensrelatie en relationeel leiderschap durft een dergelijk jongere uit zijn/haar toren te stappen.

Ik heb hier voor mezelf een onderzoekje in gedaan omdat juist bij hen deze torens zo uitvergroot in hun levens aanwezig zijn. Ik kwam tot de ontdekking dat er vijf verschillende torens onder Antilliaanse jongeren bestaan. Je kunt deze torens vergelijken met vierkante torens waarvan de muren bestaan uit stenen van timide zijn, dominantie of clownsgedrag. De meeste torens die ze bouwen, bestaan uit twee of meerdere van deze aspecten.

De vijf torens, waar ik de komende posts uitgebreid naar wil kijken, zijn:

- de camouflage toren
- het ‘stergedrag’ toren
- de aggressieve toren
- de clowns toren
- de neutrale toren

Zoals ik al schreef, kan je deze torens uitvergroot zien in de levens van Antilliaanse jongeren, maar eigenlijk in het leven van menige kantine in een middelbare school. Toch zijn het niet slechts Antillianen of tieners die ’s morgens als ze hun veilige thuissituatie verlaten (als ze die al hebben) in deze torens kruipen. We doen het allemaal en verstoppen onze schaduws in deze torens. Totdat Jezus langskomt en ons uit onze toren lokt, ons uitdaagt, in onze toren komt, onze toren afbreekt en zelfs soms opblaast. Maar daarover later veel meer...

Durf te ontdekken

Mijn schaduwkant bepaalt mede voor een groot gedeelte mijn drijf, mijn motivatie, mijn acties en mijn grenzen. Het vormt een gedeelte van wie ik ben en van mijn missionair werker zijn.

Ik ben van mening dat wij onze schaduwkanten moeten leren kennen en de duisternis van deze schaduw moeten durven bekijken. En dan...

Ik denk niet dat je ooit van je schaduw af kunt komen, maar ik geloof wel dat je samen met de Vader een proces kunt ingaan om deze schaduw steeds meer te onderwerpen aan God.

De komende weken wil ik nog even doorgaan met deze serie. Mocht je dit niet boeien, zijn er gelukkig genoeg goede blogs en kom je over een paar weken weer terug. Dat mag!

Er borrelt van alles in mij op dit gebied. Ik wil de komende tijd uitgebreid stil staan in deze posts bij de reddersdriehoek en winnaarsdriehoek (voor de SPH’ers wel bekend), bij de Transactionele Analyse - omdat je als christen die God wilt dienen hier heel veel van kan leren. Maar eerst eens een paar posts over Jezus en de Torens.

Ver(der) over grenzen

Hoe ga je om met grenzen als gemeentestichter of missionair werker? Mag je rekening houden met je grenzen of moet je keer op keer in het neerleggen van je leven over de grenzen gaan? Goede reacties:

Johan ter Beek:

"Goede vraag. We hebben het hier een jaar geleden ook over gehad met onze kring. Grenzen aangeven is belangrijk... dat zegt de moderne psychologie ons...

Maar ik probeer me voor te stellen wat er van deze planeet komt als Jezus zijn grenzen aangegeven zou hebben...
Laatst las ik over Antiochie, de op drie na grootste stad van het Romeinse rijk. Een stad vol onrecht, geweld, ziekten, armoede en enorme  toestanden in "huizen". De bevolkingsdichtheid veel hoger per m2 dan manhattan (en dan hebben die nog wolkenkrabbers...)

De Christenen waren daar gastvrij, gingen de ziektes niet uit de weg, waren zo voorbeeldig dat ze naar hun leider werden vernoemd. Ik vraag me af wat "grenzen stellen" daar zou beteken?

Conclusie: grenzen stellen is iets voor moderne, rijke westerse mensen..."

Daniel de Wolf:

"Hier ben ik het niet helemaal mee eens Johan! Het is onmogelijk grenzeloos te zijn, we zijn God niet. Onze grenzen, sprekend over ons team van TC, zijn de afgelopen jaren redelijk opgerekt kan ik wel zeggen. Maar daar kleven gevaren aan, voor je eigen gezondheid, je gezin, je relaties. We hebben ze herontdekt en zijn daar nog steeds mee bezig. Het is steeds opnieuw weer keuzes maken. Doe je dat niet, dan kan die tweede mijl wel eens een mijl te ver worden."

Peter Jansen:

"Daniel, wat zijn dan de criteria die je hanteert bij de keuzes die je maakt?"

Een grens oversteken is niet zonder risico

Wat zou er gebeuren als deze twee mensen in dit plaatje over de grens gaan?

Ze lopen dan het risico om neergeschoten te worden, zware verwondingen op te lopen aan hun klimpartij in het prikkeldraad of hun kleding te scheuren aan deze scherpe mensen. Misschien ligt er wel een mijnenveld aan de andere kant van de grens en lopen ze het risico om te ontploffen!

Over de grens heen gaan, is niet zonder risico of gevaar. Toch weet ik dat veel gemeentestichters en missionaire werkers, waaronder ik zelf het moeilijk vinden om onze grenzen aan te geven. Juist omdat we werken in onbegrensd gebied met onbegrensde mensen, lijkt het zonde om in dit ruime landschap prikkeldraad neer te zetten. Net zoals boeren in de VS protesteerden tegen prikkeldraad op hun land in de 19de eeuw, zo worstelen wij ook met de begrenzing in ons leven. Wanneer heb je genoeg uren gedraaid in een dag of een week? Wanneer zeg je ‘nee’ tegen iemand die je iets vraagt? Met grote regelmaat gaan wij over onze eigen grenzen om een ander te helpen.

“Ja, maar we moeten ook bereid zijn om die tweede mijl te gaan, de andere wang toe te keren, de deur open te doen en brood te geven als de buurman ‘s nachts op onze deur klopt, je naaste liefhebben als jezelf, jezelf minder achter dan de ander.”

Kan je als christen kosteloos keer op keer over je eigen grenzen gaan? Soms denk ik weleens dat we een grotere motor dan remmen hebben. Onze drijf drijft ons wel om door te gaan, maar kunnen onze remmen ons op tijd doen stoppen, of rijden wij ons kapot op de muur van de tweede mijl?

Wie bepaalt je grenzen? Wanneer is genoeg genoeg?   

Het is niet altijd goud wat er blinkt.

Grappig! Deze serie begon met het verhaal waar het goud vanaf blonk en nu blijkt in mijn eigen leven dat het niet altijd goud is wat er blinkt.

Wat motiveert iemand in zijn verlangen om God te dienen en werkzaam te zijn als missionair werker? Is dit slechts de liefde van Christus?

Ik ben hier voor mezelf in gaan wroeten. Wie ik ben en wat mij motiveert, bepaalt hoe ik in mijn werk sta. Ik ben mijn eigen instrument. Eigenlijk geldt dit voor elke geestelijk werker. Het instrument dat we meenemen in ons werk, zijn we zelf. Wat gebeurt er als er roestplekken of springveertjes in dit instrument zitten waarvan ik niet bewust ben, maar die mijn functioneren op een negatieve manier beinvloeden? Tijd voor reflectie dus!

Verbazingwekkend waardoor een mens gedreven kan worden:
- mijn beeld van God (juist of onjuist) heeft een grote invloed op mijn motivatie, denkwijze en handelswijze
- mijn verlangen om mensen te behagen, zorgt ervoor dat ik mijn grenzen niet zo nauw neem
- mijn waarde die ik haal uit wat anderen over mij denken, beinvloed mijn daden
Ik kan zo nog wel even doorgaan. Dit is misschien maar het topje van de ijsberg. Maar ik zit niet in een biechtstoel of bij de psycholoog. Waarom schrijf ik dit dan toch op?

Ik ben gelukkig niet de enige die door andere motivaties gedreven wordt, maar... we vinden het alleen zo moeilijk om over onze schaduw te spreken en onze schaduw te laten zien. Het liefst houden we deze schaduw verborgen in een zak. Of heb je daar geen last van?

(wordt vervolgd)

Liefde van Christus dwingt mij?

In mijn vorige posts schreef ik over de invloed van ons beeld van God op onze functioneren, maar eigenlijk op ons wezen als mens. Hoe is dit beeld van God in mij gevormd? Wat vormt het nog steeds?

Welke rol speelt je opvoeding en geschiedenis en iemands relatie met zijn/haar vader in de vorming van dit beeld van God? Stel je voor dat iemand een afwezige vader heeft gehad, zoals veel Antilliaanse jongeren dit kennen, loop je dan de kans om God als een afwezige vader te gaan zien? Heb je een moeder gehad voor wie het nooit goed genoeg was en die in je teleurgesteld was, neem je die projectie dan mee in je beeld van God? Waarschijnlijk zit hier een grote kans in.

Met een zichtbaar werkgever kan je nog checken of je beeld van hem of haar klopt. Met een onzichtbare werkgever weet je nooit of het goed genoeg was, wanneer je klaar bent, wanneer je kunt stoppen, wanneer je teveel doet, wanneer je over je grenzen gaat, wanneer iets af is.

Je moet dit als mens zelf bepalen en zelf je eigen grenzen trekken.

Ik ben een zeer optimistisch en positief ingesteld mens  (ondanks al mijn gewroet). Ik ben vooral positief over mijzelf. De afgelopen 16 jaar dat ik een missionaire werker in dienst van God mag zijn, was ik overtuigd van mijn motivatie. Net als Paulus meende ik te kunnen zeggen dat de liefde van Christus mij dwingt om dit alles te doen. Ik dacht dat mijn motivatie enkel en alleen uit de liefde van Christus bestond. Zoals ik al zei; een zeer optimistisch beeld!

Als ridder zonder schaduw ging ik vechtend door het leven. Nu mijn schaduw opnieuw na al die jaren ontsnapt is, ben ik gaan beseffen dat ik gedreven word door een breed scala aan motivaties, die helaas niet allemaal even puur zijn. Het is niet altijd goud wat er blinkt. (wordt vervolgd)

Wie van de drie?

Matthijs, je hebt het over jouw beeld van God als werkgever. Maar is dat wel een juist beeld van God en van de relatie die Hij heeft tussen Hem en zijn kinderen? Is God je onzichtbare werkgever?

Jezus zegt: “Zoek eerst het koninkrijk en al het andere zal u geschonken worden.” Iemand die ervoor kiest om in alles wat hij doet het koninkrijk van God te zoeken, mag ervan uitgaan dat er voor hem gezorgd wordt. (?) Iemand die meent door God geroepen te zijn om Hem in zijn leven te dienen en geen baan hiernaast te hebben, mag ervan uitgaan dat God maandelijks zijn salaris betaalt. (?)

1. Is God een werkgever die mensen in loondienst heeft en maandelijks in hun noden voorziet?
2. Is Hij een rijke filantroop die mijn werk subsidieert zonder afspraken of eisen waar ik aan moet voldoen?
3. Is Hij een rijke vader die zijn kind maandelijks een toelage geeft zonder iets van dit kind te verwachten?

Wie weet het antwoord?

Een raar vak

Missionair werker of gemeentestichter zijn is een raar vak. Het enige instrument waar je over beschikt, ben jezelf. Je werkgever is onzichtbaar en niet bereikbaar voor functioneringsgesprekken. Je grenzen worden niet van boven opgelegd. In veel gevallen liggen de uren die je werkt ook niet vast. Er is niemand die ‘s morgens zegt dat je moet beginnen en niemand in de middag die vertelt dat het werk nu klaar is. Je bent vaak eigen baas met je eigen drijfveren en motivatie.

Deze combinatie van factoren maakt dat het belangrijk is om als werker in dit veld in jezelf te kunnen wroeten en te reflecteren, om te begrijpen wie je bent en wat je drijft. Vandaar ook het sprookje dat ik de afgelopen twee weken verteld heb.

Onze werkgever is onzichtbaar. Ik zou dolgraag met regelmaat een beoordelingsgesprek met Hem willen. Dit lukt echter niet. Ik kom hierin niet verder dan een projectie van wat ik denk dat Hij denkt. Zeer ingewikkeld dus en zeer afhankelijk van mijn beeld van God als werker. Mijn beeld van God bepaalt hoe ik denk dat Hij over mij denkt - volg je het nog?

- Heb ik een beeld van God die vol genade is, die goedlachs meekijkt met wat ik doe, zijn zegen hieraan geeft en alles wat ik doe mooi vind?

- Of een beeld van God die veeleisend is en mensen opzij schuift als ze niet behoorlijk functioneren, zoals dit gebeurde bij koning Saul? En ik bang ben dat God mij opzij zou schuiven?

- Een beeld van God die nooit tevreden is met wat ik doe, altijd meer van mij verwacht, altijd weet dat ik meer had kunnen geven, meer had kunnen doen, maar het nooit net helemaal goed doe?

- Een beeld van God die grillig is en mij alle kanten op kan sturen?

- Een beeld van God die Zijn mensen straft als zij ongehoorzaam zijn in het uitvoeren van zijn opdrachten, zoals de profeet die gedood werd door de leeuw omdat hij zich liet verleiden door een andere profeet of zoals Jona die drie dagen in de rottende maaginhoud van een vis dreef - je zou toch maar claustrofobisch zijn!

- Een beeld van God die Zijn handen van mij aftrekt, mij opgeeft als onbruikbaar, mij overgeeft aan mijn eigen ambities, mij mijn gang laat gaan, wel financiert maar niet meer met mij tot zijn doel wil komen?

- Of heb ik een beeld van God die zegt: “Kind, werk toch niet zo hard! Kom lekker even spelen en uitrusten. Geniet er lekker van! Geniet van mijn zegen en overvloed. Relax!”

Mijn beeld van God als werkgever bepaalt heel sterk hoe ik als missionair werker in het werk sta. Maar hoe is mijn beeld van God gevormd? (wordt vervolgd)

De man met de schaduw

Vandaag het laatste stuk van het sprookje over de jongen met zijn gouden lidteken:

"De abt gaat verder: “Ik zie in jou een kinderlijk verlangen en motivatie om de koning te behagen en zijn trots te verkrijgen. Dit is een goed en logisch verlangen van een zoon."

“En zie wat hij heeft gedaan!” De jongen toont zijn hand.

“Ach jongen, die klap met zijn zwaard deed hem meer verdriet dan je kunt bedenken. Hij deed dit omdat hij van je houdt. Je liep te lang rond met de pijn van je jeugd. Elke keer als iemand jou verwondde, waren daar woorden bij van: “Je bent niet goed genoeg. Je moet anders!” Maar heeft de koning iets gezegd toen hij je sloeg?”

De jongen schudt zijn hoofd.

“De wond van de koning is geen wond om je te veroordelen. Geen wond die zegt dat het anders moet, maar een wond die je helpt om volwassen te worden. De koning heeft een nieuwe wond gemaakt, waardoor je het oude moest loslaten. Niet een wond om je pijn te doen, maar om je vrij te zetten. Om je te helpen worden die je moet zijn... een man. De man met het gouden lidteken in zijn hand, die nu zijn hand kan gebruiken om goed te doen, om te dragen, om te steunen, om te worden die je bent.” De abt zwijgt.

“Maar ik ben niet meer zo sterk als vroeger. Mijn linkerhand is niet zo sterk. Ik heb een schaduw. Ik ben niet meer de sterke jongen die ik vroeger was. Ik weet alles niet meer zo zeker. Ik voel me zwak.”

“Je bent een man geworden. Een sterke man die ook getekend is door zwakheid en gebroken is geweest door een wond. Deze zwakheid heb je nodig om een echte man te kunnen zijn, want ‘kracht openbaart zich eerst ten volle in zwakheid.” Vanuit je wond zul je beter in staat zijn om te zien waar het in dit leven omgaat. Je bent nu klaar om je plaats in de wereld van de volwassen mannen in te nemen.”

“Maar ik weet niet wat ik moet doen en hoe ik nu verder moet!”

De abt zucht en is even stil. Dan vervolgt hij: “Wat wil je graag doen?”

“Ik wil terug gaan naar de koning en hem opnieuw mijn diensten aanbieden. Deze keer niet als de jonge bijtende hond, maar als de man met de schaduw.”

De abt glimlacht. “Ik weet zeker dat hij heel blij zal zijn om je opnieuw te ontvangen.”

De man glimlacht. “Abt, ik wil je bedanken voor je wijze woorden van liefde. Ik moet nu gaan. Ik heb nog een lange reis te gaan voordat ik weer bij de koning ben.” De man kijkt nog een keer naar het gouden lidteken in zijn linkerhand, pakt zijn zwaard op en gaat op weg.

De abt kijkt hem nog lang na. Als de man bijna niet meer te zien is, loopt een jongere monnik naar de abt en vraagt hem waar hij naar kijkt. De abt antwoordt met: “Een wonder! Gisteravond kwam een jongen ons klooster binnen. Vandaag gaat een man op reis.”

Het gouden lidteken

De anti-held in het verhaal is zwaar gewond geraakt door de slag van de koning zonder schaduw. Zijn schaduw is ontsnapt. Zijn pijn is in stukken op de grond gevallen. Hij is weggevlucht, dieper en dieper het donkere bos in:

"De nacht valt en zijn hand klopt. Hij knoopt een zakdoek om zijn hand die gelijk doordrenkt is met bloed. Hij zoekt een plek onder een grote boom om te slapen, maar kan de slaap niet vinden. Hij voelt zich verlaten, bang, boos, verraden en gekwetst. Alle oude wonden van vroeger zijn samengekomen in een wond aan zijn hand. Hij heeft gefaald. Hij is niet waardig, niet goed genoeg. Hij moet anders zijn. Al die mensen hadden gelijk. Zijn droom is voorbij.

De volgende ochtend staat hij op en trekt weg van hier. Niemand komt achter hem aan, behalve zijn schaduw die hem elke stap volgt. Keer op keer probeert hij zijn schaduw te ontvluchten, maar wat hij ook probeert. Hij raakt hem niet kwijt.

De jongen weet dat hij weg moet; weg van dit bos naar het moeras van verborgenheid. Hier blijft hij vier jaar verborgen van de buitenwereld. Al die tijd houdt hij de bebloede zakdoek om zijn hand. Dan op een dag weet hij dat het tijd is om terug te gaan de bewoonde wereld in. Hij is over de afgelopen vier jaar gewend geraakt aan zijn schaduw. Hij heeft hem tijd gekost, maar hij is gaan accepteren dat hij een schaduw heeft en is hier eigenlijk nog maar weinig mee bezig. Wat houdt hem hier nog langer in het moeras? Op een prachtige winterdag weet hij dat het tijd is om terug te gaan. Hij wandelt voor een dag en komt ‘s avonds aan bij een afgelegen klooster aan de voet van een berg. De abt van het klooster heet hem welkom en biedt hem een plaats van overnachting aan.

De volgende morgen wil de jongen vroeger weg. Maar de abt houdt hem staande. “Ik zie dat je verwond geraakt bent geweest aan je linkerhand. Mag ik de wond voor je verschonen?” De jongen vertelt de abt dat de zakdoek al vier jaar rond zijn hand zit. “Dan is het tijd om hem eraf te halen.” Voorzichtig met olie en warme water haalt de abt de zakdoek van de hand. Verbaasd kijken ze beiden naar de hand van de jongen. Een gouden litteken is overgebleven op de plaats waar het zwaard van de koning hem geraakt heeft. “U moet mij uw hele verhaal vertellen.”, spoort de abt hem aan. Ze gaan samen zitten en gedurende de ochtend vertelt de jongen zijn verhaal aan de abt.

Dan begint de abt te vertellen: “Veel mensen verlangen naar het beeld van het zuivere kind. Een mens zonder schaduw. Maar alleen de koning is zonder schaduw. Hij is uniek. Zie je deze berg hier vlak achter ons klooster. Gedurende een aantal uur per dag gooit hij zijn schaduw over ons klooster. Wat betekent dit? Is de berg slecht? Nee, het zegt dat de berg een substantie is. Een geest of een spook heeft geen schaduw, want het heeft geen substantie. Zie je die wolken daar boven in de lucht. Wolken hebben zelfs schaduw. Schaduw mag er zijn. Hoe meer substantie, hoe groter de schaduw. Een schaduw vertelt je dat je van substantie bent die vlakbij een grote lichtbron staat. In het accepteren van de schaduwkant van je bestaan ligt er rust en de stap naar volwassenheid. In het negeren van de schaduw ligt juist het gevaar.

Door de schaduw te onderdrukken, springt hij juist tevoorschijn op tijden dat je het niet verwacht en overweldigt die je en laat je struikelen. Ik heb ontdekt dat deel van het man zijn betekent dat je de schaduwkant leert kennen, accepteren waardoor je minder kans loopt hierover te struikelen.”

“Maar ik ben in verschillende kastelen geweest waar mensen allemaal zonder schaduw rondliepen. Hoe kan dat nou?”

De abt begint te lachen. “Oh, daar hebben ze hele slimme verlichtingtrucjes voor waardoor het net lijkt alsof ze geen schaduw hebben, maar daarom is die er nog wel!” (wordt vervolgd)

De wond en de koning

Het sprookje over de jongen met zijn schaduw verborgen in een opbergzak van oude pijn, afwijzing en minderwaardigheidsgevoelens gaat verder:

"Na een aantal jaar in het leger van de koning gediend te hebben, roept de koning de jonge ridder op een dag bij zich. “Ik wil dat jij mij vergezelt op een verre reis die ik ga maken.” De jonge ridder kan zijn geluk niet op. De volgende dag gaan ze samen op reis. Tijdens de reis die vele maanden duurt, test de koning de jongen tot het uiterste en laat hem allerlei moeilijke opdrachten doen. En keer op keer laat de jongen zien dat hij de koning vertrouwt en wel alles voor hem wil doen. De koning laat de jongen zien dat hij heel veel van hem houdt. Zo ontstaat er een unieke vriendschap.

Uiteindelijk komen ze aan op hun plek van bestemming; een open plek in het midden van een afgelegen bos. De jonge ridder vraagt zich waarom ze al die maanden gereisd hebben om deze afgelegen plek te bereiken. Hier is niks te vinden!

Maar de koning stijgt van zijn paard af en vraagt de jongen tegenover hem te komen staan. Dan grijpt hij zijn zwaard en vraagt de jongen zijn hand uit te steken. De jongen steekt zijn rechterhand uit, maar de koning schudt langzaam zijn hoofd. “De andere hand!” Aarzelend steekt de jongen zijn linkerhand met de opbergzak naar voren. De koning sluit even zijn ogen en slaat dan met zijn zwaard diep in de linkerhand van de jongen. Het zwaard gaat dwars door de huid, de pezen, de zenuwen, tot diep in het pot. Bloed spuwt uit de wond in zijn hand. Tegelijkertijd valt de zak in drie stukken op de grond en ontsnapt zijn schaduw.

Ontzet kijkt de jongen naar zijn hand, naar de koning met zijn bebloede zwaard, naar de drie stukken op de grond en naar zijn schaduw vlak achter hem. Hier kan hij niet blijven. Hij moet weg, weg van dit verraad, weg van deze schaduwloze koning, weg van de pijn en al het bloed. Weg moet hij! Ver weg! Hij draait zich om en rent de bossen in. Dieper en dieper de bossen in. Bang dat de koning achter hem aan zal komen. Hopend dat de koning achter hem aan zal komen. Maar niemand komt. Niemand volgt. De jongen is alleen." (wordt vervolgd)

Een verstopte schaduw

Vrijdag was mijn tweede stuk over succesverhalen en de schaduwkanten die hierbij horen. Ik ben de laatste tijd hier veel over aan het denken. Als jonge jongen net 'aan de slag' in het koninkrijk van God kwam ik weleens in kerken waar iedereen, maar met name de sprekers op het podium zonder schaduw leken te zijn. Misschien begrijp je wat ik bedoel. Alles straalde perfectie, gladheid, voorspoed en positivisme uit. Ik krijg soms hetzelfde gevoel bij sommige christelijk bladen die ik zo nu en dan per ongeluk onder ogen krijg en dan niet dicht kan laten. (Sommige mensen hebben dit met de Playboy; voor mij is het voornamelijk de Charisma) Ik weet dat God zonder schaduw is en geen schaduwkant heeft. "Hij alleen is onsterfelijk en hij woont in een ontoegankelijk licht" (1Tim 6:16) Maar dit was de eerste keer dat ik mensen ontmoette die ook zonder schaduw leken te zijn. Het maakte indruk op me. Het maakte me jaloers.

Ik wilde ook graag zonder schaduw zijn, maar waar laat je die? Voor mijn supervisie moest ik laatst een sprookje schrijven. Hier een stuk over de anti-held die ook zijn schaduwkant kwijt wilde:

... Op een mooie dag toen de jongen zestien was, gebeurde er iets in het bos wat zijn leven helemaal op zijn kop zette. Vanaf dat hij klein was, had de jongen van zijn vader en andere mensen uit het dorp verhalen gehoord over de goede opperkoning die over hun land regeerde; verhalen over zijn goedheid en grote nobele daden. Een van de meest speciale verhalen was dat de koning geen schaduw heeft. De jongen kon zich daar niets van voorstellen. “Geen schaduw? Hoe kan dat nou?”

De jongen had de koning zelf nog nooit gezien, maar droomde regelmatig van een ontmoeting met hem. Op een dag in juni toen de jongen in zijn eentje door het bos aan het wandelen was, gebeurde het. Onverwachts kwam hij de koning zo maar tegen. De koning was aan het rijden op zijn witte paard. De jongen wist niet wat hij zag, maar de koning stapte af en maakte een praatje met de jongen. De jongen was verbijsterd. De koning kende zijn naam en bleek al heel veel van hem te weten. “Sire, mag ik later een van uw ridders worden?” “Als jij mij wilt dienen, ben je altijd welkom!” De koning nam afscheid van de jongen en ging weer verder. De jongen kon zijn geluk niet op! Hij mocht later ridder worden in het leger van de koning. Pas later toen hij weer aan deze ontmoeting met de koning terugdacht, realiseerde hij zich dat hij bij de koning inderdaad geen schaduw had gezien...

Een aantal jaar later meldde de jongen zich in het paleis van de koning. Gelukkig verwelkomde de koning hem glimlachend. Opnieuw viel het hem op dat de koning zonder schaduw was.In het kasteel ontving hij een opleiding tot schildknaap. Ridder wilde hij worden, schildknaap mocht hij nu zijn.

In het leger van de koning reisde hij door het hele land. Op een dag kwam hij in de feestzaal van een kasteel waar het hem opviel, dat net als de koning deze ridders in het kasteel geen schaduw hadden. Dit maakte de jongen jaloers. Hij wilde ook zo graag zonder schaduw zijn. Op de grote koning lijken, zodat de koning trots en blij met hem zou zijn. De jongen dacht hier een paar dagen over na en kwam toen tot een idee. “Stel dat ik mijn schaduw weet te vangen en in een zak kan opbergen, ben ik ook zonder schaduw.” Zo gezegd, zo gedaan. “Maar waar haal ik een zak vandaan? Ik heb eigenlijk een soort opbergzak nodig”, dacht de jongen. Ineens wist hij het. Hij nam een stuk oude pijn, een stuk afwijzing, een stuk minderwaardigheidsgevoel en naaide van deze drie stukken een opbergzak. Hij ving zijn schaduw, stopte deze in de zak en hield hem met zijn linkerhand goed dicht. Het betekende wel dat hij zijn linkerhand nergens anders meer voor kon gebruiken, want waar hij ook ging, moest hij met die hand de zak goed dichthouden, anders ontsnapte zijn schaduw.

Op een goede dag sloeg de koning hem tot ridder. Zijn droom was werkelijkheid geworden! Hij kreeg een mooi zwaard en kon aan de slag. Met zijn zwaard in zijn rechterhand en zijn opbergzak in zijn linkerhand trok hij ten strijde, vechtend tegen onrecht, vechtend voor het koninkrijk van de koning, maar ook soms vechtend tegen kasteelheren en andere ridders van de koning die in zijn ogen de koning niet waardig waren vanwege hun grote schaduwen. Keer op keer behaalde hij overwinningen, maar deze overwinningen maakten hem niet gelukkig. Ze waren hem niet genoeg. Mensen gaven hem zakken goud van waardering, maar omdat zijn handen vol waren met het zwaard en de opbergzak, kon hij deze zakken niet vasthouden of meenemen. Hij liet de zakken goud snel vallen, waardoor hij elke keer op zoek moest naar meer. Eigenlijk zocht de jonge ridder niet zo zeer de waardering van anderen, maar de waardering en de trots van de koning. Zijn grootste verlangen was om een ideale, gehoorzame ridder, misschien wel zoon voor de koning te zijn. Zo streed de jonge ridder verder op zoek naar eer, gevuld met ambitie, proberen zich te bewijzen... (wordt vervolgd)

Mooie reacties

Een paar mooie reacties op de laatste posts:

"De positieve verhalen zijn er vaak ook om jezelf te bevestigen denk ik. Om jezelf te horen vertellen dat je nuttig bezig bent. Want daar draait het toch allemaal om helaas, wat is het nut van je bezig zijn? Wat is de opbrengst? Positieve verhalen geven ook kracht om door te gaan. Dat is niet alleen zo in de kerk, onder christenen. Maar ook in het bedrijfsleven en in topsport. Het is de menselijke drang naar erkenning. Uiteindelijk maakt dat dat we in een schijnwereld leven met succesverhalen als deken om ons falen te bedekken. Zolang het dus om "ons" gaat blijft het vaak fake. De schijnwerper moet dus meer naar Hem. Succes verzekerd." (Jan)

Ook twee reacties van Rick, die naast zijn missionaire werk en de enige persoon die ik ken met twee blogs tijd heeft om te reageren:

   "Ik begrijp wat je zegt. Als tien mensen zeggen dat ze zo gezegend zijn door wat je zegt, wordt je ego gestreeld. Christenen hebben wel vaak de neiging om anderen op die manier te "strelen". En als je dan heel veel modder tegenkomt waarvan je alleen maar moe wordt, is de neiging om die streling te zoeken wel heel groot. Het heeft denk ik ook te maken met in hoeverre je bereid bent om je roeping na te volgen en in die modder te blijven. Mijn zoon is nu in opleiding in het leger (o, nee, niet weer die senior...) en zucht elk weekend weer als hij terug moet gaan. Maar hij moet letterlijk door de modder heen om hem krachtiger te maken zodat hij de ontberingen van de toekomst aankan. Hij kan dan ook genieten van de tijden van "homecoming" waarbij hij weer even mag uitrusten en bijkomen. Dat is denk ik ook de neiging die we als christenen midden in de modder hebben. Waar horen we thuis of waar zijn we tewerk gesteld? Thuis onder christenen voelt het prettig, mogen we even uitrusten en bijkomen. Maar als dat we teveel zoeken, worden we een leger dat teveel de lekkere dingen zoekt en niet meer midden in de wereld staat.

Ik denk dus dat we moeten leren ook de pijn en moeite te gaan vertellen. Waardoor sommige christenen zullen afhaken. Maar anderen hun hart zullen ophalen, omdat ze niet de enige zijn die door twijfel, pijn en moeite overmand worden. Gisteren was ik even "thuis" bij een werkersoverleg van de VPE Oost. Degene die sprak had het erover dat wij niet onszelf moeten beschermen om alleen maar succesvol te zijn als voorgangers en geestelijke werkers. We kampen allemaal met onze eigen gebrokenheid. Dat moeten we erkennen en bij voorkeur ook onszelf voorhouden. Dus wat mij betreft: vertel het hele verhaal, de mooie dingen, maar ook de moeilijke dingen." (Rick)

Deze reactie gaat over het verhaal van het goudstof:

  "Ik denk dat het te maken heeft met een verkeerd beeld van wat God wil. In ons denken over God willen wij graag ons westerse beeld van succes laten zien. Waar God ons in zegent. Dat God ons ook zegent in pijn, moeite en lijden is iets dat we in onze wereld niet meer kennen. Pijn wordt met pijnstillers weggewerkt. Lijden weten we geen plek te geven. Als we deze visie op de bijbel zouden neerleggen zou driekwart van de bijbel moeten verdwijnen. Het is dus voor mij van belang dat beide kanten worden verteld. Je hoeft je niet te schamen voor pijn, moeite, lijden of eigen gemaakte fouten. God gebruikt die momenten om ons verder te vormen. Tja en die verhalen van goud in de bijbel en op je lichaam: die heb ik ook gehoord. Ook bij andere gelegenheden hebben mensen mij daarover verteld. Ik denk dat God op vele manieren werkt. Bij sommigen gaat dat gepaard door pijn en lijden heen. Bij anderen met het aanbieden van goud. Zo lang het een maar niet wordt verheven boven het andere is het mij om het even. Anders krijgen we een "prosperity-preaching" (God zegent alleen maar met voorspoed) of een "suffering-preaching" (God zegent alleen maar door lijden heen).

Bij dit alles denk ik aan wat Paulus zei (1 Cor. 3:5-9): Wat is Apollos eigenlijk? En wat is Paulus? Zij zijn niet meer dan dienaren die u tot geloof hebben gebracht, beiden op de wijze die de Heer hun heeft geschonken. Ik heb geplant, Apollos heeft water gegeven, maar God heeft doen groeien. Het is niet belangrijk wie plant of wie begiet; alleen God is belangrijk, want hij doet groeien. Wie plant en wie begiet hebben hetzelfde doel, al worden ze ieder apart beloond overeenkomstig de moeite die ze zich hebben gegeven. Dus wij zijn medewerkers van God en u bent zijn akker. Sommige planters zullen met moeite en strijd planten. Ze zullen de bolletjes niet boven de grond zien groeien. Maar hun werk is net zo belangrijk als degenen die het water geven en de boven de grond komende plantjes verder verzorgen." (Rick)

De schaduwkant van menig succesverhaal

Woensdag schreef ik over het dubbele wat ik soms in mij ervaar. Aan de ene kant betrap ik me erop dat ik met regelmaat zelfs succesverhalen vertel en aan de andere kant soms minderwaardig voel bij de nog grotere succesverhalen van de ander. (Oh, wie zal mij verlossen?)

Met die vriendin (zie post woensdag) hadden we het erover hoe verleidelijk en gemakkelijk het is om de missionaire werkvloer te verlaten, de laarzen uit te schoppen en het pak aan te trekken om als leidinggevende christelijke activiteiten voor werkers te coordineren.

Ik merk deze neiging in mijzelf. Soms denk ik dat ik teveel pak boven mijn laarzen draag. Niet omdat ik zo graag een pak draag (ik heb trouwens niet eens een pak...) Maar omdat je soms teveel modder in je mond gevoeld heb, met je nek in te veel derrie hebt gestaan, je hart soms gebroken is en je jezelf afvraagt hoe lang je dit wilt volhouden. Dit is trouwens niet om zielig te doen, maar het is wel soms de realiteit. Het is de achterkant van menig succesverhaal.

Soms denk ik dat we succesverhalen gaan vertellen omdat er juist zo weinig succes is. Omdat de liefde van Christus niet de enige drijfveer is die je drijft, maar omdat je misschien een innerlijke onbewuste dwang hebt om je te bewijzen tegenover anderen, misschien wel tegenover God, misschien wel tegenover mensen die je nastaan en die je op God projecteert. Een mens is een gecompliceerd wezen en zijn schaduwkant is soms groter dan zijn licht. Laten we elkaar niets wijs maken.

Wat een zwaar stukje... Even iets lichts om mee te eindigen. Soms is een schaduwkant ook wel weer handig:

 

Succesverhalen...

Een paar dagen geleden was ik met iemand in gesprek over succesverhalen. Waarom hebben we de neiging om elkaar succesverhalen te vertellen en wat doet dit met de ander? De persoon met wie ik sprak, vertelde dat zij het moeilijk vindt om al die succesverhalen te horen. In haar eigen werk ervaart ze veel worstelingen en tegenslag en dan komen daar die geestelijke mannetjes met hun geestelijke succesverhalen en voelt zij zich heel klein.

Ik herken mij hierin. We lijken soms meer waarde te hechten aan aantallen en wonderlijke verhalen, dan aan trouw zijn en geduldig doorgaan. Misschien is het wel dat we succes koppelen aan de zegen en de goedkeuring van God. Toen ik van de week ergens kwam en tijdens het wachten het blad Charisma door bladerde (moet ik eigenlijk niet doen... maar de verleiding is soms te groot! Net als bij de Uitdaging), las ik een artikel over Mattheus van der Steen van Trin waarin hij beschreef dat God hem zegende met goud op zijn lichaam en in zijn bijbel. Dat zet je wel even aan het denken.

Bij mij komen er dan allemaal vragen op. Waarom doet God zoiets? Wat zegt dit over hoe God naar hem kijkt? Wat zegt dit tegen mensen; ok... tegen mij waar dit soort dingen niet gebeuren?

Is degene met het grootste 'succes' Gods lievelingetje?
Draagt degene met het meest aantal wonderlijke verhalen meer van Gods goedkeuring?
Zijn wonderen een teken van zegen?

En wat moet je als je net als mijn vriendin trouw elke dag bezig bent met dienen in de liefde van Jezus en niks ziet, geen 'resultaat' boekt, geen wonderen tegenkomt, teleurstelling vindt in plaats van goud en je afvraagt of God zijn zegen en goedkeuring nog steeds met je is.