Post-Evangelische Perikelen

In bad met...

Water is overal om ons heen. Wat dat betreft, kan je water vergelijken met God. Een van de favoriete liederen die we bij ons bij In de Praktijk, de missionaire wijkgemeente in Spoorwijk zingen, is ‘Ik ben nooit, want God is altijd bij mij.’

Als christenen geloven we dat God net als water altijd om ons heen is. Maar…

Wat is het verschil tussen het zitten in het hete water van een bad of het zitten in een woonkamer op de bank omgeven door het water dat door de leidingen in de muur stroomt,  het water dat de radiatoren onder aan het raam verwarmt, het water dat onder de vloer via het riool alles wegspoelt, terwijl de regen tegen onze ramen tikt?

Water is in ons huis altijd om ons heen, maar we zitten niet de hele dag in bad. Door in een bad te stappen, stap je in een bewuste ervaring van heet water wat je omgeeft. In bad gaan is een bewuste keuze die je maakt. Het is niet iets wat je overkomt. Je kiest er zelf voor om volledig bewust te worden van het water in het bad. Je nestelt je als het ware in de aanwezigheid van het water.

Zo is het ook met contemplatie. 'God is altijd met ons', roepen we, terwijl we druk bezig gaan met de drukte van ons leven. God is als het ware in de leidingen in de muur van ons leven. Hij is in de verwarmingselementen van liefde die we om ons heen ervaren. Hij is in het riool van menselijk falen onder ons. Hij is om ons heen. Vasthoudend aan deze gedachte kunnen we op deze manier ons leven leiden. Of we kunnen zo nu en dan stoppen en ons onderdompelen in dat bad van de aanwezigheid van God. Stil en bewust worden van Zijn aanwezigheid om mij heen, in mijn leven, in mijzelf.

Contemplatie…

De stilte doorbroken

Dit is het achtste en voorlopig laatste artikel in de serie van ‘contemplatie – fragmenten uit het verleden’. Ik zou er nog veel langer en meer over kunnen schrijven, maar misschien in de toekomst. Het is weer tijd voor andere onderwerpen…

Een laatste fragment:

Vrijdag 23 oktober ’98 – op een bankje op de duinen

Wat een storm vanmorgen. De wind kwam vanuit Hoek van Holland pal over het strand. Je werd soms bijna omver geblazen. Dit keer liep ik niet mijn vaste route, maar liep ik over het strand naar de havenhoofden. De wind blies in mijn rug. Het zand stoof vlak boven de grond met grote snelheid over het strand. Overal liet het slangachtige patronen na. Machtig mooi! Vanuit de verte kon ik de golven al op de golfbrekers met kracht kapot slaan. Het water werd over de muur geblazen. Opeens na al die weken was daar Gods stem weer.

“Ik ben met je. Ik houd van je. Ik ga vanmorgen tot je spreken.”

Vrede daalt even over me neer. Ik klim via de hele grote vierkante rotsblokken het havenhoofd op. Het stuivende water van de golven maakt me nat. Het smaakt zout. Lekker! De twee havenhoofden zijn als de armen van God. Buiten deze armen blaast de storm. Ik word bijna van het havenhoofd afgeblazen. Het water in de haven is rustig. Ik klim over de muur en ga op een rotsblok in de inham van haven zitten. Hier is het ineens windstil. Zo is het met armen van God. In die armen is er rust en vrede. In die armen mag ik zijn en blijven.

Ik blijf niet te lang zitten. Ik klim weer overeind. Daar is de wind weer. Ik klim via de rotsblokken weer het strand op. Daar zijn drie jongens een enorme vlieger aan het oplaten. De vlieger gaat de lucht in en de jongen die de vlieger vasthoudt volgt hem al gauw. Dit gaat niet goed. De vlieger trekt hem met een grote snelheid over het strand. Hij gaat recht op het havenhoofd af. ‘Laat los, laat los!’, denk ik nog. Zijn vrienden beginnen achter hem aan te raken. De jongen valt op de grond en krijgt de vlieger weer onder controle. Zijn twee vrienden houden hem vast terwijl hij de vlieger tegen de grond liet vliegen. Dat schilde niet veel!

Ik loop over het strand terug naar de duinen. De wind blaast in mijn gezicht. Zand en regen slaat keihard tegen mijn gezicht. Ik ga de duinen in op zoek naar stilte. Naar een kwartier vind ik een bank midden in het bos. Het is hier windstil en een beetje droger. God begint te spreken…

Een stap verder in de stilte

Woensdag 18 november ’98 – in de huiskamer

Mijn hart wil: “Spreek, Heer, spreek!” roepen, maar ik weet dat dit een tijd van stilte is.

“Durf jij samen met Mij stil te zijn?”

Wat is hiervan de waarde; samen stil zijn?

“Het is een stap verder.”

Een stap verder naar het niets!

“Een stap verder in Mij. Je bent nu in Mijn spreken geweest. Durf jij nu in Mijn stilte / zwijgen te zijn?”

Hoe moet ik dat doen?

“Laat Mij je stil maken.”

Ik weet niet hoelang ik dit kan volhouden.

“We gaan dit samen oefenen. Wees niet bang. Ik leer je.  Het gaat erom dat je in de stilte het werkelijke leven ontmoet. Ik ben het Leven. Je ontmoet Mij en Ik maak Mijn woning in jou.”

Ik moet denken aan het voorbeeld uit het boek “De Koninklijke weg” van Frans Horsthuis over het bos bloemen en de dode bomen:

Als je naar bomen in de winter kijkt, dan lijken ze levenloos, grauw, dood en dor. Toch is dat niet zo. Onder dat masker van doodheid is er leven. In de lente komen er weer bladeren aan de bomen en gaan ze vrucht dragen. Een bos bloemen in een vaas bruist van de kleur en van het leven. Het brengt leven in huis, maar als je goed kijkt, zie je dat die ‘drukke’ bos bloemen dood is en binnen een paar dagen in de vuilnisbak ligt.

Heer, help mij om als die stille ‘dode’ bomen te zijn. Dood voor de omgeving, maar in de stilte vol met leven. Ik ben nu ook aan het beseffen dat ik mezelf niet kan veranderen. U doet dit (geleidelijk) door mij heen.

Twijfels in de stilte

Zeven jaar geleden ervaar ik duidelijk dat mij roept om te stoppen met al mijn werkzaamheden en Hem te zoeken. De eerste paar weken ervaar ik dat God hierin duidelijk spreekt. Dan wordt het stil...

De stilte houdt aan. Wekenlang lijkt het wel. De klok tikt door terwijl de twijfels en de angsten in de stilte boven het oppervlakte komen drijven. Er is niemand die deze 'stem' gehoord heeft. Niemand die kan bevestigen dat het goed is wat ik doe. Ik zoek 'Gods stem' wel, maar ik hoor niks meer.

Elke dag kan ik kiezen om uit deze ballingschap te stappen en weer in een christelijk project te stappen en lekker druk aan het werk te gaan. Ik doe het niet. Ik wil de weg gaan die voor mij ligt, maar het kost mij zoveel strijd...

Een fragment uit deze tijd van stilte:

Donderdagavond  15 oktober ’98 – in de woonkamer

“Ik sta op een kruispunt. De smalle weg gaat slingerend omhoog. Ik ben al deze weg ingeslagen. Toch twijfel ik. Op de brede weg staan mensen met afwijzing te wijzen. Het liefst zou ik midden in die groep gaan staan, zodat ze mij niet meer zouden afkeuren. Ik weet niet waar de smalle weg naar toe gaat en of het wel de juiste weg is. Maar ik heb geen keuze. De roeping dwingt mij haar te volgen. Met pijn in mijn hart ga ik haar sjokkend achterna. Mijn hart heeft pijn. Pijn vanwege de afkeuring en de eenzaamheid.

Er is niemand die deze roeping deelt, die deze roeping met mij bevestigt. Dit is helemaal tussen God en mij. Ik heb of Gods stem gehoord of ik heb een grote fantasie. In ieder geval kan ik geen andere weg gaan dan deze weg die God me heeft laten zien. Ik ben verbaasd over de sterkte in mij. Ik ben diep van binnen zeker van deze weg en ik zal hem bewandelen; kosten wat het kost. Al zou de hele wereld tegen zijn ik ga. Ik ga met pijn in mijn hart. Vanuit mijzelf zou ik nooit deze weg willen nemen. Ik kan echter niet anders. Ik ben een man zonder keuze. Vol sterkte ga ik de duisternis in.

De sterkte kan de duisternis niet verslaan. Het helpt mij om door deze duisternis heen te gaan; te blijven gaan. Ik heb pijn in mijn hart. Iets doet zeer. Is het de eenzaamheid, het onbegrip, het gemis aan steun en gemeenschap?

De mensen die op de brede weg staan te wijzen zijn niet echt. Het zijn schimmen / projecties. Het zijn mijn zwakheden en angsten geprojecteerd op mensen die ik ken. De strijd, die ik in deze tijd moet overwinnen, is niet een strijd tegen de duisternis of tegen die mensen op de brede weg. Het is een strijd tegen mijn angsten en zwakheden. Ik moet de angsten overwinnen, anders kan ik niet verder. Voor mij is het de angst voor afkeur van mensen, dat mensen mij niet begrijpen en mij en wat ik doe niet goedkeuren. Daarnaast is daar de angst voor het onzekere, de angst voor de pijn en eenzaamheid. Ik ben bang voor de pijn. Ik ben ook bang dat ik niet het goede doe en dat ik in de war ben of het zelf maar verzin. Diep in mijn hart weet ik dat deze angst niet rationeel is. Het maakt hem soms niet minder.

Soms voel ik me zweven op de bergtoppen.
Soms zie ik me met getrokken zwaard de duisternis in gaan.
Soms zie ik mij zelf dwalen in de mist van de onzekerheid.
Soms zit ik tot mijn middel vast in het moeras van de angst.
Soms loop ik door de weide van de vrede.
Soms klim ik over de muur van de mening van anderen en schaaf mijzelf bij het klimmen.

Elke dag kom ik bij het oude liggende kruis in het mos waar ik mij weer op neerstrek om te sterven.

Spijkers doorboren mijn hart. Van binnen word ik sterker. Ik wist niet dat ik zo sterk iets kon geloven. God maakt mij sterk.”

Is dit echt van U, Heer?

Ik ben dertien jaar als ik het boek 'Is dit echt van U, Heer?' van Loren Cunningham lees. In dit boek, wat over de beginperiode van de organisatie Jeugd met een Opdracht gaat, vertelt de schrijver uitgebreid over momenten waarin hij meent Gods stem te verstaan. Zoals een goed Amerikaans boek betaamt, bevat ook dit boek een tien stappenplan; tien stappen in het leren luisteren naar Gods stem.

Mijn hele leven ben ik opgegroeid in een kleine traditionele evangelische gemeente, maar hier had ik nog nooit van gehoord. Mensen die Gods stem vandaag nog horen! Maar wat hij kan, kan ik ook, dacht ik. Ik nam me dan ook voor om elke avond in bed te gaan zitten luisteren of ik ook God kon horen spreken. Ik maakte hier een aantal maanden elke avond tijd voor. Ik probeerde helemaal stil te zijn en ging dan luisteren. Allerlei gedachten vlogen door mijn hoofd, maar Gods stem hoorde ik niet. Elke avond eindigde ik de sessie met een gebed waarin ik iets zei in de zin van: 'Ok, het is niet erg als U vanavond niks zegt, morgen probeer ik het gewoon weer. Wilt U dan wel tot mij spreken.' Een aantal maanden heb ik dit bijna elke avond gedaan, maar... nooit wat gehoord. Ik gaf het op. Misschien sprak God wel, maar niet tegen mij.

In gesprek met God

Deel van mijn activiteiten in dat jaar van contemplatie was 's morgens op mijn fiets met mijn bijbel en mijn aantekenboekje naar het strand en de duinen te gaan. Daar liep ik dan de hele ochtend te 'zoeken'. Soms was God daar zo dichtbij, soms kwam ik alleen maar mezelf tegen. Soms waren we alleen maar samen stil. Soms meende ik zijn stem te verstaan...

Dan begon ik te schrijven en ontstonden er soms hele dialogen op papier. Hier een fragment van uit een van deze ervaringen:

Mijn eerste frustraties

Tussen augustus ’98 en augustus ’99 ga ik ‘gedwongen’ op een sabbatsjaar. Gedwongen omdat ik het idee heb dat God dit van me vraagt en ik hier gehoorzaam in wil zijn. Ik ben dan 28 jaar, al zeven jaar fulltime werkzaam als christelijk werker en iemand met grootse dromen en ambities. Deze dromen en plannen staan nu op een laag pitje. Ik zit al een maand in deze tijd van stoppen en ik hoop dat het spoedig voorbij zal zijn. Ik heb nu nog geen idee dat deze fase een jaar gaat duren; een jaar van wachten op een antwoord van God. De eerste weken vielen mee, maar na de eerste maand begint het in me te rommelen. Help, ik wil eruit…

Het begin van mijn reis in contemplatie

In de periode van eind augustus 1998 tot september 1999 leidde God mij in een jaar van comtemplatie. Ik had toen nog geen idee dat dit een jaar zou gaan duren. Een jaar waar ik niet naar op zoek was, een jaar wat uiteindelijk zowel het moeilijkste als het beste jaar uit mijn leven zou worden. Ik heb in mijn blog al eerder iets over dit jaar verteld.

De maand februari wil ik verschillende fragmenten uit dat jaar in deze blog verwerken. Mijn strijd in het ontdekken van contemplatie. Het begon allemaal op deze prachtige plek...

Woensdag 26 augustus 1998 – Mull (Schotland)

We zitten hier in het huisje van vrienden ons in Port na Ba op het schotse eiland Mull. Het is onze eerste avond, prachtig weer! De zon gaat net onder. Het uitzicht is adembenemend. We zitten hier vanwege een retreat;. Ik ervaar dat de Vader ons hierheen geleid heeft. Dit bezoek is totaal onverwachts.  Engeland om mijn schoonmoeders verjaardag te vieren. Tijdens een bezoek aan vrienden van ons werd ons aangeraden om op een retreat te gaan. Dezelfde dag hoorden wij dat het huisje in Mull plotseling 2 weken vrij was. We mochten hier gratis naar toe. Iemand anders bood ons aan om haar auto te lenen. Onverwachts waren er in de week voorafgaand een bepaald bedrag aan giften binnengekomen. Gods hand lijkt in deze vakantie. Dus nu is het eigenlijk over aan U… U heeft ons hier gebracht. Wij stellen ons beschikbaar. U gaat ons leiden.

De volgende dag heb ik sterk het gevoel dat God tot me spreekt. Hieronder een aantal fragmenten: