Post-Evangelische Perikelen

Perron 61: een gewoon huis, en toch net even anders

Vorige week deed ik een kinderoptreden (buikspreken, verhalen vertellen, goochelen - tja, ik ben een veelzijdig mannetje ;-)! ) in Zoetermeer. Het optreden was een afsluitend onderdeel van de kindertentweek van Perron 61.

Over de afgelopen jaren had ik al veel van het missionaire project Perron 61 gehoord en gelezen, maar de medewerkers nog niet ontmoet of bezocht. Ik was onder de indruk van het goede werk dat ze daar doen. Dit is wat ze over het werk schrijven:

"Perron 61 staat midden in Oosterheem als een gewoon huis. En toch net even anders. Het is een huis voor iedereen, in de Heicopstraat. Een huis om zo binnen te lopen, voor een praatje, met een vraag, voor een goed gesprek. Een ontmoetingsplek.

Perron 61 is als missionair centrum een initiatief van de hervormde Ichthusgemeente. Wij willen als kerkelijke gemeente dicht bij mensen komen. Dat betekent dat we ook tussen mensen willen leven en werken. Perron 61 is een plek waar activiteiten georganiseerd worden voor kinderen, tieners en volwassenen.

Oosterheem een moderne en groene woonwijk in wording. Nieuwe ruimte om te wonen, je weg te vinden, anderen tegen te komen. Uiteindelijk zullen er ruim 8.500 woningen, winkels, bedrijven en scholen gebouwd worden. 24.000 inwoners op zo'n 358 hectare grond. Tussen alle nieuwe huizen en gezichten vind je Perron 61, een prima plaats om elkaar te ontmoeten.

Wat gebeurt er op Perron 61?
Op Perron 61 spelen kinderen met elkaar, zoeken tieners elkaars gezelschap en willen jongeren elkaar zien. Je komt om een verhaal te horen, voor een babbel en wat drinken, een partijtje tafelvoetbal. Een eigen plek, waar je anderen tegenkomt. Voor kinderen van 4 tot 10 is er elke woensdagmiddag kinderclub. De ene week een speelse invulling, de andere week een bijbels thema. Voor de tieners is er een zolder beschikbaar als Chillroom, een plek voor henzelf. Voor volwassenen wordt er een oriëntatiecursus gegeven over het christelijk geloof. Ook is er de mogelijkheid om een huwelijkscursus te volgen.

In de tuin van Perron 61 is een stiltecentrum ingericht waar je even tot jezelf kunt komen. Het zomaar een plekje in de wijk waar het stil is. Rust voor overdenking en gebed. Ongestoord je gedachten laten gaan. Je bezinnen op God en je naaste."

Ik vind het zo leuk om meer en meer te ontdekken wat er in Nederland op missionair gebied allemaal al gebeurd en ben benieuwd naar wat voor missionaire projecten daar buitenn nog voor mij verborgen zijn. Ik weet niet of er een inventarisatie is van dit soort projecten - wie weet dit?

Doorgehakte knoop

Gisteravond heb ik samengegeten met Marc en Martijn. Over de afgelopen weken was er wat verwarring ontstaan over een gezamenlijk project dat we met elkaar wilden opzetten. Marc heeft kort iets weergegeven van deze avond:

"We hebben gisteravond goed doorgepraat over de visie van Shift en de vijf T's. Matthijs heeft een netwerk van missionaire pioniers voor ogen, mensen die in de praktijk bezig zijn of willen gaan met 'postchristelijke' nieuwe gemeente-initiatieven (de vijf T's). Zelf ben ik met mensen in gesprek om onder de naam Shift een webzine te lanceren over de veranderingen die gaande zijn in kerk een maatschappij en meer fundamenteel insteekt op de noodzaak van een nieuwe reformatie, en innovatie op meer gebieden wil zien dan alleen missional church. Beide initiatieven zijn belangrijk en vullen elkaar denk ik goed aan, maar passen niet goed onder hetzelfde label, in de zin dat iedereen daar dan van harte 'eigenaarschap' over voelt of kan nemen. Die knoop is gisteren doorgehakt en dat schept helderheid."

Marc heeft er ook nog een stuk over geschreven op zijn eigen blog.

Vieze woorden

In mijn vorige post schreef ik over de 5 T's . Een van deze T's was het woord 'Toestemming' - wat een vies woord! Toestemming vinden we een vreselijk woord. Dit doet ons denken aan 'heavy shepherding', 'onder wiens gezag / zalving sta je?' en dat soort enge gedachten en trouwens de puristen zeggen dat je 'toestemming' van God krijgt en niemand anders...'

Tja, toestemming; ik heb het gebruikt en als eigenwijze blogger zal ik het blijven gebruiken, maar ik wil er wat meer over zeggen:

In elke beweging heb je innovators, early adapters en early majority. Deze drie groepen hebben allemaal een relatie met het begrip 'toestemming'.

- Innovators zijn mensen die zichzelf toestemming geven om iets te doen. Hun toestemming komt niet van anderen, maar uit henzelf / uit God.

- Early adapters kijken naar de innovators. De daden van de innovators geven de early adapters toestemming om ook te beginnen. Early adapters maken gebruik van indirecte toestemming. Ze volgen de innovators. Omdat innovators het doen, geeft dit hen het recht, de vrijheid, de moed of de toestemming om ook te beginnen.

- De early majorty is een grote groep die een beweging maakt of breekt. Een beweging heeft niet alleen de innovators en de early adapters nodig, maar ook de early majority. Voor deze groep speelt externe toestemming een grotere rol dan bij de innovator, die de toestemming intern zoekt of bij de early adapter die de toestemming indirect zoekt bij het voorbeeld van de innovator.

De Early Majority zoekt de toestemming extern. Dit kan in de vorm van letterlijk toestemming vragen, maar gebeurt veelal in de vorm van bemoediging zoeken, weten dat het goed is wat ze doen. Bij directe tegenstand of afkeuring van bijvoorbeeld een kerkelijk leiderschap kan de early majoprity afhaken. Uiteindelijk komt het bij de Early Majority ook neer op het jezelf toestemming geven om nieuwe dingen te doen. Dit 'jezelf toestemming geven' gebeurt bij hen via bemoediging, aanmoediging of toestemming van de ander.

Wil de beweging van molens een beweging worden waarin ook de Early Majority mee gaat doen, dan zal er een theologische vernieuwing moeten plaats vinden zodat deze mensen de aanmoediging, goedkeuring en toestemming van het kerkelijk leiderschap krijgen om zich intern de vrijheid te geven om daadwerkelijk hierin mee te gaan.

Anders verwoord zou je kunnen zeggen: hoe voorkomen we dat de Early Majority afhaakt vanwege teveel afkeuring en tegenwerking van bestaand kerkelijk leiderschap? 

De vijf T's

Vorige week heb ik geschreven over mijn droom over de molens. Op de netwerkavond van 10 februari j.l. heb ik al iets gedeeld hoe ik denk dat deze visie werkelijkheid kan worden.

Mijn visie is dat er een beweging ontstaat van mensen die Jezus zoeken, hem ontmoeten, naar Hem luisteren en doen wat Hij zegt. Luisteren naar Jezus en doen wat Hij ons zegt, kan verschillende kanten opleiden. Ik zou me willen richten op hen die vanuit het luisteren aan de slag gaan met een missionaire roeping. Dit betreft mensen die binnen of buiten de bestaande kerk missionair aan de slag willen gaan.

Ik zal me willen richten op een brede groep met een diversiteit aan missionaire kleuren en aspecten. Ik denk aan projecten die zich op drie gebieden richten: zoeken van God in aanbidding, missionaire betrokkenheid in de maatschappij en het geboren doen laten worden van nieuwe gemeenschappen voor nieuwe gelovigen (binnen en buiten de kerk).

Om deze beweging te zien ontstaan, zijn er volgens mij de volgende begrippen nodig:

- Tonen / zichtbaar maken van het bestaande

- Toerusting / trainen van toekomstige pioniers

- Toestemming / vrijheid om te starten

- Theologische vernieuwing / een verandering van denken

- Tegenkomen / ontmoetingen creeren

Beweging of hype?

Peter Jansen is een van de mensen die reageerde op mijn vraag 'hoe ontstaat een beweging?' Hij is iemand waar ik veel respect voor heb. Zijn opmerking heeft me dus ook danig aan het nadenken gezet.  Hij schreef dat de eerste gedachte die bij hem opkwam, de volgende was: "beweging of hype"?

Ik ben naar Wikipedia gegaan om te ontdekken wat zij over een hype zeggen:

"Een hype (uit te spreken haip, op zijn Engels; afgeleid van het Griekse hyper = "boven") is een verschijnsel dat bovenmatige media-aandacht krijgt en daardoor belangrijker lijkt dan het in werkelijkheid is. Het gevolg van dit mechanisme kan zijn dat iets wat als een hype begint, uitgroeit tot een werkelijk belangwekkend verschijnsel. Wanneer een verschijnsel in een korte periode mateloos populair is geworden, en ontstaan is zonder exceptionele media-aandacht, wordt dit een rage genoemd. Het creëren van een hype wordt wel genoemd: hypen."

Binnen de postmoderne organische emerging anti-structurele post-evangelische non-hierachische postdenominationele cirkels in Nederland (grapje) wordt 'hypen' als een fout woord beschouwd. En ik... ik ben zelf ook geen voorstander van hypen.

Maar de opmerking van Peter heeft mij wel aan het denken gezet. Ik heb wel wat beginnende gedachten hierover...

Hoe onstaat een beweging?

Ik ben de afgelopen week veel bezig geweest met mijn droom over de molens. Ik weet van mezelf dat ik iemand ben die snel warm kan lopen voor een nieuwe visie en droom, maar deze droom heeft me echt gegrepen. Kijkend door de ogen van die kleine molen zag ik een land vol met duizenden molens die draaiden met hun wieken, pompten met hun voeten en nieuw land ontginden. Als ik hierover verder droom, zie ik duizenden gezinnen, teams en groepjes christenen. Ik zie mensen die God zoeken, die zich laten bewegen door Zijn wind. Mensen die met hun voeten midden in de ellende staan en door de liefde van Christus hun harten laten breken, hun handen vies durven maken en hun levens willen delen met degenen die niks en niemand hebben om te delen. Ik zie zowel binnen de kerken als buiten de kerken hele nieuwe gemeenschappen ontstaan waar mensen opgevangen worden als een buitenpost van de kerk of misschien wel als nieuwe vorm van kerk.

Ik kan dit allemaal zo duidelijk zien. Het is als een beeld dat ik zo voor mijn ogen kan oproepen. Ik weet dat God deze droom in mij creeert en geloof dat dit deel van Gods droom is. 'Geweldig', zou je zeggen! En dat is het ook, maar...

...misschien een domme vraag: hoe?

Ik geloof dat God me roept om deel te zijn van deze beweging van nieuwe molens in Nederland. Ik weet alleen niet hoe. Misschien ben ik ongeduldig (ja, dat ben ik) Maar mijn vraag die voortdurend in mij opspeelt, is: welke rol kunnen mensen spelen in een nieuwe beweging van God? Hoe ontstaat een beweging? Ik weet er zelf te weinig van.

Wat ik weet, is dat ik nu hier sta. En dat ik zou willen dat over twintig jaar deze beweging van duizenden molens niet langer een droom is, maar een realiteit. Wat is de weg die je moet bewandelen om van hier naar deze realiteit te komen?

Is dat een principe uitdragen, een concept ontwikkelen, een product marketen, een leven leven? Ik zou jullie gebeden, bijdragen en wijsheid hierin zeer op prijs stellen - denk met me mee...

Laat de echte Noach opstaan

Aan de hand van mijn post over de molens moest ik van de week denken aan Noach. In de tijd van Noach was de aarde ook overstroomd door de gevolgen van zonde. Die overstroming was toen zo hevig dat God ervoor koos om de aarde echt te overstromen en haar zo schoon te wassen.

Het mooie van het verhaal van Noach is dat God dringend met een oplossing voor een wereldwijd probleem wilde komen en dan Noach de opdracht geeft om een ark te bouwen. Dit verbaast mij. Petrus schrijft in zijn eerste brief dat God geduldig wachtte terwijl Noach de ark bouwde. Dat geduldig wachten, duurde waarschijnlijk tientallen tot misschien wel honderd jaar.

Waarom liet God Noach niet op een avond in slaap vallen, knipperde God niet met zijn vingers en er stond een ark in de ochtend? Waarom bood God Noah niet een leger Hemelse bouwlieden aan of minstens een goede gereedschapskist uit het jaar 2007. Hij had dit allemaal kunnen doen, maar nee! Hoewel de nood heel hoog is en God bij wijze van spreke op het randje van zijn stoel zit om in te grijpen, wacht hij op Noach die met primitieve gereedschappen een ark gaat bouwen. 

Er zullen dagen zijn dat Noach harder werktte dan anderen. Soms was hij misschien ziek. Soms moest hij iets anders doen en God wachtte...

Dit zette mij aan het denken over die droom van de molens. Net als de molen in mijn droom zou ik ook graag tienduizenden molens in Nederland op de dijken zien ontstaan. Maar hoe komen die daar? Net als een ark komt een molen, laat staan tienduizenden niet uit de lucht vallen. Zou er een noach opstaan die hier aan gaat bouwen?

Nederland onder water

Ik had vannacht een droom:

"Ik zag dat Nederland overstroomd was met water. Het water stond wel een paar meters hoog, maar het leven ging gewoon door. Mensen praatten en leefden gewoon onder het water. Het leek wel of ze het niet opmerkten dat Nederland overstroomd was. Zelfs de kerken stonden onder water. Onder water werd er gepreekt, gezongen en koffie gedronken. Zelfs de emerging discussies vonden onder water plaats. Overal was het water door gedrongen, maar niemand leek er last van te hebben. We hadden het gewoon als realiteit aangenomen.

Totdat op een dag een jonge christen het water uitklom. Hij ging op een dijk staan, nam zijn plaats in en veranderde langzaam maar zeker in een molen. Zijn armen werden wieken. Hij draaide zich in de richting van de Wind en in afhankelijkheid en gedreven door de kracht van de Wind begonnen zijn wieken te draaien. Door het draaien van de wieken begon hij met zijn benen het water weg te pompen. In zijn omgeving begon het water te zakken en kwam er een klein stukje nieuw land droog te staan. Land waar hij als molen zich verantwoordelijk voor voelde. Land dat hij ging inrichten, waar hij mensen vanuit het water een thuis aanbood. Zo stond hij daar eenzaam op de dijk, draaiend in de Wind, pompend om zijn stukje droog te houden en uit te kijken over de enorme watermassa boven Nederland.

De molen begon te dromen. In zijn droom zag hij duizenden molens die op de diverse dijken in het land gingen staan; die afhankelijk en gedreven door de Wind begonnen te draaien. Molens die de Wind van de Geest zochten en die baden voor hun omgeving en hun land. Vanuit de afhankelijkheid en de kracht van de Geest begonnen zij water weg te pompen in hun omgeving. Dit water zou je kunnen omschrijven als de gevolgen van de zonde, maar ook als ongerechtigheid, gebondenheid, armoede, bitterheid, strijd, verslaving, vervuiling, gebrokenheid, verwaarlozing, misbruik. Deze molens maakten hun voeten vuil door in het water te gaan staan en daar door liefde een verschil te maken en het water weg te pompen.

Door het pompen van alle duizenden molens zag hij in zijn gedachten hele nieuwe stukken droog land ontstaan. Land dat klaar was om ontgonnen en bebouwd te worden. Hij zag mensen die  tot geloof kwamen en een thuis vonden in speciale groepen die hiervoor zowel binnen als buiten de kerken ontstonden. Groepen die deel waren van de kerk, maar een hele andere vorm aan dat kerk-zijn gaven. Nieuwe uitdrukkingen van kerk; niet als een concurrentie van de bestaande kerk, maar als aanvulling en een nieuw thuis voor mensen uit de overstroomde gebieden.

In zijn droom zag de kleine molen een beweging ontstaan, zoals nog niet eerder gezien was in de geschiedenis van Nederland. Maar ja,  daarentegen had het water in Nederland ook nog nooit zo hoog gestaan. In mijn droom mocht ik door de ogen van deze eenzame molen meekijken. Ik zag zijn passie, zijn hoop en geloof voor deze nieuwe beweging.

Ik werd met een kloppend hart wakker...