Post-Evangelische Perikelen

Laatste post van 2006

Bedankt voor het lezen van mijn blog over het afgelopen jaar. De komende twee weken zal ik niet posten. Maandag 8 januari gaan we weer verder. Tot dan!

Matthijs

Op toch nog wat leesvoer te bieden voor de komende weken, kan je hieronder de kerstnieuwsbrief van ons werk downloaden.

De maand december is altijd een drukke maand hier in de gemeentestichtende projecten in Den Haag. We hebben net bijvoorbeeld in dit weekend als team zes verschillende kerstfeesten en kerstdiensten georganiseerd of meehelpen organiseren. December is echt een maand vol activiteiten en leuke gebeurtenissen. In deze kersteditie van de nieuwsbrief kan je deze verhalen en gebeurtenissen allemaal zelf lezen. We zijn nu zes jaar in Spoorwijk aanwezig en betrokken. Daarnaast werken we nu met een nieuw team een kleine drie maanden in het Zeeheldenkwartier. In ons werk mogen we soms veel vrucht zien, maar leren we ook nog steeds wekelijks van alles wat er om ons heen gebeurt. We willen blijven leren, aanpassen en veranderen om missionair en liefdevol dienend in de wijk en stad aanwezig te kunnen blijven.

Tijd dus voor een nieuwe nieuwsbrief. Je kan deze nieuwsbrief / magazine uitprinten en zo lezen of middels de knoppen in het document als een webpagina doorsurfen. Hoe dan ook, we hopen dat je er van mag genieten!

Download in_de_praktijk_spoorwijk. kerstnieuwsbrief 2006.doc

Zes keer kerst

Zoals ik in eerder op de blog schreef, waren we in dit weekend voor kerst als team betrokken bij maar liefst zes verschillende kerstfeesten/diensten. Twee van de kerstfeesten waren erg belangrijk voor ons. Dit waren het Engelse kerstfeest in het nieuwe gemeentestichtende project en het Engelse kerstfeest hier in Spoorwijk:

Het Engels kerstfeest in ons nieuw gemeentestichtend project:

“Het is vrijdagavond. Het inloopcentrum en de kerkzaal daarachter is omgebouwd tot een gezellig ontmoetingscentrum. De afgelopen weken zijn er 400 handgeschreven kerstkaarten de buurt in gegaan, waarvan we er honderd persoonlijk hebben overhandigd. Er hingen posters in de wijk. We hadden een artikel in de wijkkrant geplaatst en zoveel mogelijk mensen uitgenodigd. Hoeveel zouden er komen?

We zijn nog maar drie maanden in de wijk. Eigenlijk is dit te kort om een goed netwerk te hebben opgebouwd. We staan pas aan het begin. Dit betekent dat we voor dit kerstfeest nu voornamelijk ‘attractioneel’ moeten werken; mensen op afstand uitnodigen. Dit doet mij denken aan onze eerste kerstdienst in Spoorwijk toen wij ook nog maar drie maanden in de wijk waren. Hoeveel wij heel veel hadden gefolderd en mensen kaarsen hadden gegeven, waren er maar 7 gekomen. Het jaar daarop waren het er 70!

Waarom waren er een jaar later 70 mensen in plaats van 7? Dit had te maken met het woordje ‘incarnatie’; de wijk ingaan en onder de mensen wonen, leven en werken. Vriendschappen opbouwen, betrokken raken en aanwezig zijn. Het was heel gemakkelijk om die 70 mensen voor ons kerstfeest binnen te krijgen. Wij kenden elkaar immers…

Nu kennen wij nog maar weinig mensen in het Zeeheldenkwartier, maar toch komen er 25 mensen uit de wijk. Het wordt een hele gezellige avond en als team zijn we zeer bemoedigd. Toch daagt het ons wel uit om het komende jaar nog meer en beter te incarneren in de wijk zodat we volgend jaar veel meer mensen kennen en met meerdere mensen kerst mogen vieren!”

(De foto rechts is van de straat Veenkade. De rechterkant van het wiite gebouw is onze ruimte die wij mogen gebruiken. Beneden aan de straatkant hebben we in een inloopcentrum twee keer per week. Daarboven wonen Wolbert en Auke; twee van onze teamleden.)

Het Engels kerstfeest in Spoorwijk:

“Het is zaterdagavond. We zijn weer in de weer. De gehuurde zaal in het diaconaalcentrum van de wijk is afgeladen, vol met wijkbewoners die vanavond allemaal gekomen zijn voor ons Engels Kerstfeest. Er staat al een lange rij voor de etenstafels die helemaal gevuld zijn met internationale hartige en zoete gerechten. Ik kijk de zaal in en zie een hoop bekenden, maar zelfs ook weer een aantal onbekende wijkbewoners. Bij elkaar blijken er aan het eind van de avond zo’n 150 mensen aanwezig te zijn geweest. Allemaal mensen uit de wijk, allemaal mensen die nog geen christen zijn. Mensen die niet komen vanwege een uitnodiging op een afstand, maar vanwege incarnatie; dichtbij komen, mensen leren kennen en liefhebben. Het wordt een gezellig kerstfeest met een hele duidelijke boodschap!”

Op weg naar de belofte

Maria droeg in haar het zaad der belofte. Dit had zij aanvaard toen de engel haar de boodschap kwam brengen dat zij zwanger zou worden. Door dit woord te aanvaarden, ontving zij dit zaad, maar ook pijn, schaamte, hoon, eenzaamheid en verwerping. Zij was nu een ongetrouwde moeder met een verloofde die van haar wilde scheiden in een dorp waar iedereen haar kende en roddel hoogtij vierde. Ook Jozef aanvaardde dit woord toen de engel tot hem sprak en werd op zijn eigen manier ook drager van de belofte, maar ook voor hem gold de schande en schaamte. Wat zullen de mensen wel niet gezegd hebben! Deze belofte die de engel gegeven had, gold voor het volk van Israël en uit eindelijk voor de hele mensheid en de hele schepping. Alleen dat konden ze toen nog niet zien. Het enige wat ze konden doen, was vasthouden aan Gods beloftes en de pijn en onbegrip dragen, ook voor die mensen. Wat een genade!

Ik denk dat ze elkaar `s avonds na een moeilijke dag samen bemoedigd hebben met de woorden dat dit kind Gods kind was en dat Hij Israël zou verlossen. Zij mocht immers de Messias dragen. Nadat de baby geboren werd, duurde het nog meer dan dertig jaar voordat de belofte werkelijkheid geworden was. Jozef heeft het hoogstwaarschijnlijk nooit aanschouwt en Maria…  Maria mocht het zien van heel dichtbij. Zij heeft de diepe pijn in haar moedershart gevoeld en op dat moment waarschijnlijk niet begrepen wat er precies gebeurde. Later, nadat de Heer was opgestaan, mocht ze het ook gaan zien. Haar Zoon, Gods Zoon was werkelijk de Zoon van de belofte en had werkelijk, niet alleen Israël, maar Gods wereld verlost.

Studiedag met Stuart Murray in 2007

Stuart Murray geeft op  vrijdag 8 juni een studiedag in Den Haag. Het thema van deze dag is nog onbekend in de zin dat jullie hier actief een bijdrage in kunnen hebben. Waar zou je Stuart graag over horen spreken? reageer op tijd en jij kunt mede het thema van deze dag bepalen!

Dus klim in de pen...

Niet te lang op de brug wachten

Een reactie van Reinier Drop (medewerker van het project 'Villa Klarendal' op de post "Is Villa Klarendal een kerk". Dit is nou wat je noemt missionair denken. Daar komt ie:

"Ik zal me even kort introduceren: Ik ben Reinier Drop, één van de vier mensen in het team van Villa Klarendal naast Rick.

Over de brugfunctie. Inderdaad proberen wij een brug te zijn tussen de wereld en de kerk. Dit omdat in de praktijk de kloof te groot blijkt te zijn tussen de cultuur van de kerk en die van de wereld/wijk. Daarom zoeken we in de Villa naar een cultuur die nauw aansluit bij die van de wijk. Wil de bezoeker zich bij een bestaande gemeente aansluiten kunnen er twee dingen gebeurd zijn. Of de cultuur van de betreffende gemeente is veranderd waardoor deze meer aansluit bij de bezoeker of de bezoeker wil zich aanpassen aan de cultuur in de gemeente.

Netwerkavonden in 2007

Dit jaar hebben we hier in Den Haag vier netwerkavonden gehouden voor mensen die nadenken of betrokken zijn bij het starten van nieuwe gemeentes of missionair gemeente-zijn. Voor 2007 staan er ook al twee netwerkavonden gepland. Misschien handig om alvast te noteren...

De eerste ontmoeting is op zaterdag 10 februari vanaf 17.00 uur in Den Haag. Het thema van deze ontmoeting is "de kerk op haar smalst". Teun van der Leer heeft hier onlangs een thesis over geschreven. Dit was al een onderwerp wat in mijn hoofd speelde, maar hierdoor wordt het nog actueler.

De tweede ontmoeting is op zaterdag 14 april vanaf 17.00 uur.  Het thema van deze ontmoeting is: 'attractional / incarnational'. Is 'attractional' fout? Is 'incarnational' naief en dromerig? Is een balans tussen beiden een lauwe boel? Leuke vragen om eens een boom over op te zetten.

Fietsend door de wijk

Ik fiets door de wijk. Op een bankje zitten vier van ‘mijn’ jongens. Toen we zes jaar geleden naar de wijk verhuisden startten we met een wekelijkse club waar al snel ongeveer 10 tot 12 Antilliaanse jongens en meiden deel van werden. Deze gasten kwamen ook naar onze brunch op zondag en maakten dit tot een levendige boel.

Over de vijf jaar die hierop volgde, werden deze jongens en meiden een beetje deel van ons gezin. Allemaal zijn ze vaderloze kinderen, iets wat heel normaal is in de Antilliaanse cultuur. Ik, maar ook andere teamleden hebben uren, weken en maanden met hen doorgebracht. We namen hen overal mee naartoe en hebben zoveel mogelijk in hen willen investeren.

Soms kregen we van die hele mooie bemoedigingen, zoals hun openheid naar God en eerlijke rauwe gebeden. Als we ze naar een jeugddienst meenamen (wat vaak gebeurde) was het altijd meiden kijken en na afloop (opnieuw) naar voren om hun hart en leven aan God te geven. Dit deden ze keer op keer! Ik denk dat sommigen van hen dit misschien wel 5 tot 8 keer gedaan hebben. Misschien hadden ze dit ook wel nodig, want het leven thuis, op school en op straat was en is nog steeds niet gemakkelijk. Thuis werd hun geld gestolen door broertjes en zusjes. Op school konden ze niet meekomen en hadden ze moeite met de ‘dominante’ leerkrachten. Op straat hingen ze rond met de ‘verkeerde’ gasten.

Incarnationele kerst

De afgelopen weken woedt er hier een discussie over ‘emerging church’ en missionair gemeente-zijn. Een van de vragen die hierin naar voren komt, is:  moeten we als kerk naar mensen toegaan? Of moeten we mensen uitnodigen om naar ons toe te komen?

Met kerst staan we stil bij een God die naar mensen toekomt. Het woord dat hiervoor gebruikt wordt, is ‘incarnatie’. God wordt mens en komt heel dichtbij. In deze incarnatie ligt een uitdaging voor de kerk om ook te incarneren en heel dichtbij de mensen te komen. Om uit onze veilige gebouwen naar de ‘onveilige’ omgeving om ons heen te gaan en daar net als God, onder mensen te zijn.

Aan de andere kant zien we met Kerst ook een Vader die Zijn zoon stuurt en met open armen wacht op degenen die met Zijn zoon mee naar Huis komen. God is ook een Vader die ons uitnodigt om te komen. In deze open armen van de Vader ligt een uitdaging voor de kerk om ook onze armen wijd open te doen voor de mensen en hen uitnodigen om te komen. Er ligt wel een gevaar in deze laatste uitdaging dat we slechts mensen van een afstand blijven uitnodigen.

Jezus kwam uit de veilige hemel naar een onveilige stal en wereld om mensen met hem mee te nemen naar de armen van de Vader. Op dezelfde wijze mogen wij onder de mensen komen en hen uitnodigen om samen met ons naar de open armen van de gemeente en uiteindelijk de open armen van de Vader te komen

Simple church

Wat gedachten van Gijs over emerging church:

"In mijn achterhoofd had ik nog de discussie in mijn achterhoofd over 'emerging': wat is 'emerging'. Vele pogingen tot definities en inkaderingen zijn gedaan, maar het blijkt dat het gewoon niet kan. Wat vandaag aan het 'emergen' is, is dat morgen al niet meer. Het valt niet te definieren. Gelukkig zijn er termen waarbij dat wat makkelijker ligt.

In één post noemt Marc 'simple church'. Een heerlijk inzichtelijke term: simpele kerk. Een handjevol mensen die samen met Jezus bezig zijn (bidden, Bijbel lezen), hem proberen te volgen in hun dagelijks leven, en betrokken zijn op hun medemensen en heel de schepping. Voíla, een kerk. Geen gebouw, geen vaste leiderschapsstructuur, weinig tot geen organisatie, geen beleidsplan, geen dominee, eigenlijk bijna niks waaraan we denken bij 'kerk'. Gewoon wij, Jezus, en de wereld.

(daarmee wil ik niet zeggen dat organisatie of beleid een slecht iets is, het is alleen bijzaak. Soms een hele nuttige bijzaak, vaak ook niet)

Een andere term, 'organic church', is min of meer een synoniem. Het gaat over de kerk als organisme, om de flow van geestelijk leven van Jezus naar zijn volgelingen naar heel de wereld. De kerk is geen instituut, maar een gemeenschap, een verzameling van volgelingen van Jezus.

Twee termen die misschien toch een beetje lastig zijn, maar die ons wel helpen om dingen juist simpel te houden. Jezus, wij en de wereld. Wat gaan we daar vandaag eens mee doen?"

Villa Klarendal op de radio

Een berichtje van de blog van Rick:

  Morgen;  donderdag 21 december om 10.00 uur op Radio 1 (De Ochtenden) zal een uitzending worden gewijd aan Villa Klarendal. Aan de hand van een compilatie van diverse activiteiten die we in de wijk doen zal een beeld worden geschetst van dit werk. Twee mensen zullen dit werk van een eigen commentaar voorzien: Teun van der Leer (voormalig baptistenpredikant in Arnhem, docent aan het baptistenseminarium en net afgestudeerd aan de VU op het onderwerp 'De kerk op haar smalst. Op zoek naar een ecclesiologisch minimum voor de kerk aan het begin van de eenentwintigste eeuw') en Robert Dijk, regioleider Youth for Christ Knooppunt Arnhem-Nijmegen.

Je kan het programma hier beluisteren.

Hoop in de emerging conversation

Een hele mooie post van Nico-Dirk:

"Wat typeert de emerging conversation, waardoor smaakt een netwerk bijeenkomst van gemeentestichters zo anders als de kerkeraad waar ik in zat? Het is een hoop die gericht is op vandaag.

Emerging gedachten

Hieronder een paar gedachten van Marc, voor (zoals hij het zelf stelt) wat het waard is:

1. Ik vermoed dat ons beeld van de 'eerste gemeente' haast onvermijdelijk sterk gekleurd is door onze eigen ervaring/kerktraditie en de westerse cultuur waarin we zijn opgegroeid. Het is goed om dat even in je achterhoofd te houden.

2. Ik vraag me af waarom we ons als het gaat om gemeente-zijn primair baseren op Paulus (een van de apostelen) ipv op de Grondlegger zelf. Vraag je eens af: heeft Jezus tijdens zijn bediening ooit gesproken over gemeente, en zo ja zei Hij ook iets over vormen? Mijn insteek is: kijk zorgvuldig naar Jezus als je de essentie (of prototype) van de gemeente wilt zien. Hij heeft tijdens zijn leven echt wel voorgeleefd wat Hij belangrijk vond. Paulus en de andere apostelen (grondleggers van bewegingen in de kerk) gaven daar in 2.000 jaar kerkgeschiedenis een (qua vormen zelfs behoorlijk diverse) vertaalslag aan. Die vertaalslag is gebaseerd op het inzicht/openbaring van dat moment en de context van die tijd. Dat universeel toepassen op alle gemeenten van alle tijden lijkt me weinig zinvol.

Corrigerend of origineel?

Twee vragen van Elsa:

"Is Emerging Church een reactionaire beweging? Is haar visie corrigerend of origineel?"

Wie reageert?

Uitgeprocedeerd, maar niet uit mijn hart

Van de week heeft het kabinet zich neergelegd bij de beslissing van de kamer dat een grote groep uitgeprocedeerde asielzoekers tijdelijk niet meer het land mogen worden uitgezet. Wachtend op een generaal pardon.

Voor een familie uit Soedan die wij goed kennen, omdat ze een straat verder wonen, kwam deze beslissing te laat. Debby, een goede vriendin en teamgenoot heeft een verhaal over deze familie geschreven:

  "Door mijn vrijwilligerswerk als kerkelijk wijkopbouwwerker in Spoorwijk werk ik veel met kinderen. Vijf jaar geleden ontmoette ik Sohir, een knap en lief meisje uit Afrika. Inmiddels is ze tien jaar oud.

Negen jaar geleden is zij samen met haar ouders, oudere broer en oudere zus die een verstandelijke handicap heeft vanuit Soedan gevlucht omdat ze hun leven daar niet zeker waren. Hier in Nederland heeft ze een jonger zusje erbij gekregen. Vijf jaar hebben zij als uitgeprocedeerde asielzoekers bij ons om de hoek gewoond.

'kerk op zijn smalst' beschikbaar

Goed nieuws! De thesis van Teun van der Leer 'Kerk op haar smalst' is nu beschikbaar op de blog van Haije Bergstra. Hier kan je hem lezen of downloaden. De moeite van het lezen zeker waard!

Emerging church, doen zoals Jezus deed

Rick is op zijn blog een serie begonnen over de kenmerken van 'emerging church' met als eerste kenmerk 'identificatie met Jezus; Jezus proberen na te volgen in deze tijd'. Praktische verhalen uit de praktijk in Klarendal. De moeite van het lezen waard en een serie om zeker te gaan volgen:

"Waar ik gisteren over begon, wil ik nu mee verder gaan. In diverse publicaties is het fenomeen "emerging church" beschreven. De discussie waar ik gisteren over sprak is begonnen op de site van Matthijs Vlaardingerbroek die in Den Haag een missionaire wijkgemeenschap "In de Praktijk" leidt, die lijkt op Villa Klarendal en in feite voor ons een voorbeeld is geweest, ook al hebben wij uiteindelijk voor wat andere uitgangspunten gekozen.

De publicaties over emerging church noemen enkele kenmerken, die ik stuk voor stuk wil doornemen, voor zover ze op ons van toepassing zijn.

Het succes van de kerk

Haije blijft op zijn blog goede vragen stellen. Nu komt hij met de vraag: "Waaraan herken je het succes van de kerk?" Hoe meet je dat?

"Waaraan herken je het succes van de kerk? Deze vraag stelt David Fitch zichzelf in The Great Giveaway. Hij is leider van een emerging church met de naam Up/Rooted en, dat is niet onbelangrijk, de kerk is aangesloten bij de CAMA. Het doet mij goed dat ook collega's vanuit hetzelfde kerkverband nadenken over kerk zijn in een postmoderne wereld.

Kun je succes meten? Hij noemt andere punten. De gezondheid of succes van de kerk meet je, zegt Fitch, door de trouw van de bezoekers. Trouw is tegengesteld aan individualisme. Trouw is de belichaming van Jezus' leven op aarde. Hij was trouw tot aan de dood.

Hoe? Een aantal punten:

De missionaire kansen van kerst

Dit zijn de drukste weken van het jaar hier in onze missionaire projecten! We zijn namelijk volgend weekend als twee gemeentestichtende teams in Den Haag betrokken bij zes kerstfeesten.

Vrijdagavond 22 december vieren we een groot Engels kerstfeest in ons nieuwe gemeentestichtende project in het Zeeheldenkwartier met als slogan 'om een Engels kerstfeest te vieren, hoef je dit jaar niet naar Londen!' Voor iedereen is er een cadeautje onder de boom, lekkere Engelse en internationale hapjes (tafels vol! - echt in overvloed), carols, 't kerstverhaal, verschillende optredens enz. We zijn nu druk bezig om mensen uit te nodigen. We delen 300 handgeschreven kerstkaarten met uitnodiging in de wijk uit. We weten natuurlijk niet hoeveel mensen er gaan komen. We verwachten tussen de 20 en 200 en zijn zeer benieuwd! Wat er ook gebeurt, het wordt in ieder geval gezellig!

Zaterdagavond 23 december vieren we voor de vijfde keer een Engels kerstfeest in Spoorwijk. Vorig jaar waren daar 150 mensen uit de wijk bij aanwezig. Dit jaar verwachten we er meer. Tot nu toe hebben we elk jaar een groei van 30 personen... Ook hier kunnen mensen zoveel eten als ze willen en is het een avond van getuigenissen, kerstliederen zingen, een kort verhaal. Eigenlijk een soort kerstdienst, maar dan verpakt in een groot feest!

Zondag 24 december vieren we een kerstbrunch met de gemeente in Spoorwijk, 's avonds moet ik spreken in een kerstdienst in Maasdijk waar ze rond de 900 mensen verwachten. Daarna race ik terug naar Den Haag. Het team van het Zeeheldenkwartier gaat naar de kerstnachtdienst die georganiseerd wordt door de kerk in wiens gebouw we zitten. Het team van Spoorwijk gaat met zoveel mogelijk mensen uit de wijk naar een kerstmusical die georganiseerd wordt door de Rafael gemeente, net buiten de wijk...

Dan is het eerste Kerstdag! Rust; hopelijk vrede hier in huis en in mijn hoofd. Even een paar dagen vakantie...

Maar eerst terug naar de keuken! Wat ruik ik? Er staan cakes aan te branden, nog honderd kerstkaarten moeten geschreven worden, maar de Engelse crackers zijn bijna allemaal gevuld... Oh ja, en er is natuurlijk nog de emerging discussie hier op deze blog. Aahg! 

Emerging church in de praktijk

Ik heb een paar klachten gekregen van de vrouwelijke meelezers van deze blog dat de hele discussie rond emerging church zo'n theoretisch verhaal is. Sommigen vinden het 'shocking' zelfs saai. Het valt me op dat ook alleen maar mannen aan dit gesprek hier meedoen. De dames lezen wel mee, maar willen liever een praktische invulling. Misschien is dat wel omdat de dames zelf in de praktijk ermee bezig zijn en de mannen nog in de denkfase zitten?

In ieder geval - genoeg gespeculeer. Hier een tof praktisch verhaal van Rick:

"Vandaag heb ik weer zo'n ervaring gehad met wat emerging church kan betekenen. "Hoe heb je voor het laatst ervaren dat je merkte dat je dat je visie in de wijk wordt opgepakt" vroeg de reporter van "de ochtenden" vanavond aan mij. Ik moest even nadenken. Ik liet ik mijn ervaringen de revue passeren. Ik moest erkennen dat dit gebeurt als mensen "van de straat" bij ons binnenkomen, de warmte ervaren, zich geaccepteerd weten en zo open worden dat ze spontaan worden en dingen eruit flappen die ze eigenlijk niet mogen of willen zeggen. Als een kind dat door z'n ouders links gelaten wordt zichtbaar opbloeit en weet dat het bij ons goed is om te vertoeven.

Wat heeft dat met emerging church te maken? Elke kerkleider van de "oude stempel" zou gelijk beginnen over geweldige bekeringen en zo. Maar ik wil niet alleen gericht zijn op het spirituele "zieltjes winnen", maar mensen in totaliteit als waardevol beschouwen en hen dat laten ervaren. En die stralende oogjes terugzien die even een blik van herkenning geven van "ik voel dat je mij accepteert" voordat er weer een scheldwoord uit de mond komt of er tegen de ander wordt aangetrapt. Ja dan krijg ik de rillingen over de rug."

Op zoek naar de ware kerk

Op de blog van Haije Bergstra staat een goed stuk aan de hand van de discussie die op deze site gaande is over 'emerging church':

"Op de blog van Matthijs Vlaardingenbroek is een discussie bezig om tot een ware omschrijving te komen van de emerging church. Ik meng me daar ook maar in.

"Een tijdje terug sprak ik iemand die in de VS een scriptie had geschreven over de emeging church. Zij zei dat de emerging church per definitie niet gedefinieerd wil worden. Deze weerstand is een reactie tegen modern denken dat alles in hokjes wil stoppen. Ook de relatie met het postmodernisme heeft dit in de hand gewerkt. In de UK zie je meer een mission-chaped-church idee dat zich verder uitbreidt. Daar heeft men, meer dan in de VS, te maken met een teruglopend kerkbezoek.

In één van de posts staat een link naar de site van Bram Krol. Krol heeft het niet zo op met de emerging church. Krol ziet de emerging church helemaal niet zitten, maar ik leer wel van zijn bezwaren. Hij ziet het als een volgende evangelische hype:

Dat hele gedoe met ‘emerging’ is een storm in een glas water. Het bestaat nauwelijks. We hadden dat een paar jaar geleden ook met de hype van de Huiskerkbeweging. De Duitser Simson had een boek gepubliceerd, waarin hij geen goede definitie gaf van wat hij nastreefde. Alles wat hem aansprak noemde hij ‘huiskerk’. Toen ‘toonde’ hij aan dat goede kerken beter zijn dan slechte… Nogal wiedes! Vervang Huiskerk door Emerging Church (ook al nauwelijks te definiëren), en we kunnen het hele parcours nog eens overdoen. Wat een heerlijke evangelische Tantalus kwelling! En wat staat ons daarna weer te wachten? Is de kerk werkelijk gediend met zo’n fata morgana?

Is de emerging church een storm in een glas water of een Evangelische tantalus kwelling? Dat is de vraag die hij terecht stelt. Hoe kunnen we dit voorkomen? Immers, de "Purpose driven church" ideeën heeft een basis van 2 bijbelteksten. Wie gebruikt die model na 5 jaar nog? Ik noem zo een aantal suggesties:"

Emerging pubers

Mark stelde de vraag "zijn er teveel rebellen en is er te weinig missionaire passie binnen het emerging-gebeuren?" Gijs en Atrhur reageren hierop:

"Ik denk dat iedereen verlangt naar erkenning, waardering, en dat soort dingen. Binnen een christelijke gemeenschap kun je dat heel goed ervaren. Totdat je langzaam maar zeker vraagtekens gaat krijgen, dingen anders wil, je misschien wel keihard gaat afzetten tegen bepaalde dingen. Dat is in zekere zin een ‘geestelijke puberteit’. Die puberteit is nodig om tot een evenwichtige, genuanceerde, meer zelfstandige geloofsvisie te komen.

Binnen het kerksysteem is er weinig ruimte voor zo’n geestelijke puberteit. Dan wordt je inderdaad als ‘rebel’ bestempeld. Eigenlijk hetzelfde als met biologische pubers, de term ‘puber’ is bijna een scheldwoord geworden. Dan kun je dus óf in het systeem blijven waarin je bent opgegroeid, en een soort geestelijke twaalfjarige blijven, of je verlaat je ‘ouderlijke gezin’, ontwikkeld je zelfstandig, en groeit naar geestelijke volwassenheid.

Daarom neem ik het ook niemand kwalijk als er meer gepraat dan gedaan lijkt te worden. Mensen die steeds meer moeite hebben met het kerksysteem en zich steeds meer aan de rand bevinden of er vandaan gaan, hebben een stuk genezing en een stuk vrije ontwikkeling nodig. Daarom lijkt de emerging conversation wel heel stoer theologisch en missionair, maar functioneert het tegelijk ook als een soort praatgroep voor geestelijke pubers. Nou ja, in ieder geval wel voor mij.

Daarnaast is het volgens mij een tik van mensen van onze tijd, van Nederlanders en van mannen om eerst helemaal te willen begrijpen wat je gaat doen, voordat je het gaat doen. Vertrouwen op Gods leiding is ook zo verrekte lastig..." (Gijs)

Arthur gaat hier verder op in:

"Als puber zet je je meestal eerst flink af tegen je ouders, dit is voor je eigen ontwikkeling een must, om zodoende op eigen benen te gaan leren staan, in je eigen gecreërde wereld, om vervolgens op een punt te komen om terug te keren naar al het goede van je roots.
Om samen in jouw eigen gecreërde en vrijgevochten wereld een stabiele eenheid te gaan vormen: vooruitstrevend, vernieuwend, maar toch ook zeker met diepe worteltjes.
Het lichaam vandaag de dag heeft missionaire mensen nodig, maar wel stabiele, ingewortelde en vernieuwende.."  (Arthur)

Zijn pioniers een stelletje rebellen?

Een goede reactie van Rick op de vraag of pioniers binnen gemeentestichting in nieuwe vormen een stelletje rebellen zijn:

"Ik zou veel eerder willen spreken over de term "pionier". Dat zijn mensen die onontgonnen gebied intrekken en daar het land rijp maken.

Pioniers zijn vaak ten diepste rebels, maar dat komt omdat ze niet met de algemeen geldende standaarden meegaan, maar hun eigen visie nastreven. Pioniers kunnen moeilijk in een omgeving werken waar mensen zijn die het oude willen behouden en het iedereen naar de zin willen maken.

Pioniers zijn in hun denken vaak veel verder dan waar de goegemeente mee bezig is. Daarom worden ze niet (h)erkend en worden ze als lastige rebel ervaren. Mijn eigen geschiedenis in de ontwikkeling van Villa Klarendal bijvoorbeeld is er een die teruggaat naar 17 jaar geleden (sory voor de jongeren onder jullie)!!! Toen al schoot er door me heen: als de lokale gemeente bezig gaat met wijkgericht werken, waar is dan de kerk? Dat werd in mijn kerk niet zo opgepakt, maar er werd me gelukkig wel ruimte geboden om te pionieren door als vertegenwoordiger van onze gemeente in een wijkplatform plaats te nemen."

Rebellen versus missionaire passie

Heb je teveel rebellen en te weinig missionaire passie ontmoet binnen het emerging-gebeuren?

Dit is een goede vraag! Dit is wat Mark ervan vindt:

"Ik wil niemand voor zijn voeten stoten, maar ik denk wel eens dat er wel veel gepraat maar weinig gedaan wordt. Aan passie ligt het vaak niet (of die nu uit missionaire overwegingen of uit eigenzinnigheid komt), maar misschien wel om die passie handen en voeten te geven. Als ik er zo over nadenk, dan ken ik eigenlijk maar drie echte missionaire projecten (geeft meteen aan hoe beperkt mijn blikveld is): In de praktijk, Villa Klarendal en de Mall (R'dam/Millinx). De rest zijn [auw...] missionaire wanna-be's zoals ikzelf?"

Een vleugje zout

"Jullie zijn het zout van de aarde". Vorige week vrijdag vertelde Dave een steengoed verhaal over het 'zout der aarde' en hoe daarnaar werd gekeken door de bril van 'Christendom' en hoe we nu door een post-christendom bril naar deze woorden kunnen kijken.

Zout; om te bewaren, om te doden, om te bemesten...

Emerging wormen

Op de netwerkavond van vorige week vrijdag heb ik me kwetsbaar opgesteld en alle deelnemers mijn wormenboerderij laten zien.

Uhm... ik heb namelijk een wormenboerderij. Wij houden namelijk in dit huis van dieren. We hebben in de tuin 12 kippen, 1 haan en een loslopend konijn. We hebben twee cavia's en loslopende muizen (aantal onbekend!) en sinds de zomer heb ik een wormenboerderij met daarin 11 vette wormen. (zie plaatje)

Interessant, maar wat heeft dat nou met 'emerging church' te maken behalve dat emerging church 'opkomende kerk' betekent en deze wormen ook met regelmaat opkomen om te eten en te poepen...

Mijn wormenboerderij ziet er niet uit. De blaadjes die ik erin heb gedaan, zijn allemaal aan het schimmelen, de takjes zijn dor en droog. Er hangt een muffe geur omheen. In mijn wormenboerderij heb ik twee coconnen gevonden van rupsen die volgens mij allang hartstikke dood zijn. Het is een dode beschimmelde boel, maar...

...de wormen vinden het prachtig! Niet dat ik ze zie feesten of dansjes zie doen, of zo! Ze worden vetter, langer en gedijen goed in dit landschap. Door al hun gegraaf en gepoep veranderen ze zelfs het gehele landschap. In een van de hoeken is langzaam maar zeker een berg aan groeien. Ik weet niet of ze een ontsnappingspoging aan het wagen zijn of als hobby ook willen bergbeklimmen, maar de berg wordt in ieder geval alarmerend hoog!

Heel interessant allemaal, behalve als je geen wormenboerderij hebt! Dus 99,99999% van de Nederlandse samenleving! Maar terug naar mijn punt:

Het had iets met de kerk te maken, met de dode coconnen en de wormen... Maar wat ik nu precies wilde zeggen, weet ik niet meer. Laat ik maar eerst mijn wormen maar weer eens gaan voeren. Kijken of ze al ontsnapt zijn!

Nog meer discussie

Nou ja, over sex? Ik bedoelde natuurlijk: 'Kerk op haar smalst'. Dit onderwerp heeft op de blog van Daniel namelijk heftige discussie en reacties losgemaakt. Ik heb ze voor het gemak hieronder geplakt:

Is 'Villa Klarendal' een kerk?

Dit is een vraag die Teun van der Leer in zijn thesis 'de kerk op haar smalst' beschrijft. Ik ben vanmorgen begonnen met het lezen en kwam al snel dit gedeelte tegen:

"Waar de kerk zich in theorie en praktijk steeds meer moet definiëren als een gemeenschap die zich onderscheidt van de samenleving als geheel, komt vanzelf de vraag naar voren wie zij dan op zichzelf (nog) is.

Deze vraag wordt alleen maar dringender als we letten op de ontwikkelingen van de laatste vijftien jaar met de opkomst van tal van nieuwe vormen van kerk-zijn in de postmoderne en postchristelijke missionaire situatie van West-Europa en Noord-Amerika, zoals ‘Emerging Churches’, ‘Liquid Church’, ‘Churchless Faith’, ‘Mission-Shaped Church’ en ‘Fresh Expressions’. Op tal van plekken ontstaan nieuwe manieren en vormen van kerk-zijn. De term ‘Mission-Shaped Church’ geeft precies aan waar het om gaat: kerken die worden gevormd door en in het missionaire proces.

Maar, ís dit kerk?! Hoe ver kan het begrip kerk worden ‘opgerekt’? Kun je ook van kerk spreken als een groep Alpha-cursisten  die tijdens de cursus tot geloof gekomen zijn, maar geen aansluiting vinden bij de bestaande kerk, als groep doorgaat op doordeweekse avonden samen te eten, te bidden en bijbel te lezen? En geldt dat ook voor een groep Youth for Christ-ers die op zondagmorgen een brunch organiseert voor de buurt en daarbij dan een bijbelverhaal vertelt? Of een groep zakenlieden die elkaar elke donderdagmorgen vóór het werk uit, ontmoet? Als de kerk zó vloeibaar wordt, verwatert zij dan niet? Of kunnen we eenvoudig volstaan met vast te stellen dat ‘waar twee of drie bijeen zijn in Jezus’ naam’ dat daar sprake is van een kerk?

Villa Klarendal is een project van Youth for Christ en Klarendalse christenen in Arnhem; de plaats waar Teun jarenlang predikant van de Baptistengemeente is geweest. Het is een project waar ik erg enthousiast over ben (weet ik - heb ik al vaker gezegd!) Ik ga er vanuit dat Teun het hier over de zondagse brunch van Villa Klarendal heeft, dus leek het mij een interessante vraag voor Rick en Susanne...

Hieronder het antwoord:

Emerging rebellen - het gesprek gaat door!

Het 'emerging' gesprek gaat voort. Hier een vraag van Mark:

"Hoi Matthijs e.a.,

Vanavond zat ik zo nog eens na te denken over het doorlopende gesprek over emerging church/conversation de laatste tijd op je weblog. Ik vroeg mij af of heel dit gesprek niet ook te maken heeft met een spanningsveld tussen een vraag om (h)erkenning en de wil om een rebel te zijn.

Aan de ene kant willen graag dat men (de huidige leiders) ons voor vol aanzien, dat zij herkennen en erkennen dat God in ons leven werkt en door ons heen werkt - door wie we zijn en door wat we doen. En dat veel van ons gesprek het zoeken naar argumenten is om hen er hiervan te overtuigen, hun ogen hiervoor te openen, opdat we hun goedkeuring krijgen dat we mogen zijn zoals we zijn. Zouden we niet maar wat graag horen: "We geloven in jullie. Je bent goed zoals je bent. Ga maar, probeer maar, ontdek maar, maak fouten. Wij zijn hier om jullie te ondersteunen, op te vangen."

Eerste schot voor de boeg

De discussie rond 'de kerk op haar smalst' is los met een vliegende start van Marc:

"OK, Matthijs, hier komt het eerste schot voor de boeg.

Het ecclesiologisch minimum van 'twee of drie' in verbondenheid met de kerk van alle tijden, dat volg ik prima, dat is in essentie wat Jezus zegt. Maar mijn terughoudendheid zit in punt 4, waar Teun (in de uitgebreide versie) veronderstelt dat dit eigenlijk niet voldoende is, er moeten nog allerlei 'toeters en bellen' (mijn woorden) bij. In zijn interpretatie betekent 'verbondenheid met de kerk van alle tijden' blijkbaar dat je een kerkelijke structuur moet optuigen, die Jezus zelf opvallend genoeg nooit heeft aangedragen. We weten het op een bepaalde manier altijd beter dan de grondlegger zelf. ;-)

Er is bijbels gewoon geen basis voor, het is eerder een knieval naar de traditie, je kunt het je op een baptistenseminarium natuurlijk ook niet veroorloven om de echte minimumdefinitie van Jezus te hanteren, op basis waarvan een huisgemeente of Youth for Christ-groep net zo goed gemeente is. Ik snap dat wel, daar spelen belangen.

Ik zie bijbels gezien maar drie kenmerken, of DNA zo je wilt, van gemeente-zijn. Dat is gebaseerd op de 'rode lijn' in de vier Evangelien en Handelingen:

Op naar kleine baptistengemeentes

Begin volgend jaar word ik gastdocent 'evangelistiek' op het baptistenseminarium in Bosch en Duin. Toen Teun van der Leer mij hiervoor vroeg, wist ik eigenlijk niet goed wat het vak 'evangelistiek' inhoudt. Ik heb er de afgelopen weken een definitie voor gemaakt die goed past bij wat ik de studenten wil meegeven (erg postmodern om je eigen waarheid te maken...) 

Voor mij is evangelistiek: "De relatie tussen de kerk en haar locale omgeving met betrekking tot het evangelie". Ik denk dat het goed is om in een postchristendom samenleving te spreken van de relatie tussen de kerk en haar omgeving. Evangelistiek is dus niet 'slechts' het verkondigen van het evangelie, maar het is een wederzijdse relatie met ruimte voor wederzijdse beinvloeding. Later hierover misschien meer...

Bij elkaar ga ik per twee jaar zes uur lesgeven. Dat is niet veel, maar staat goed op mijn cv voor over 10 jaar!

Waarom begin ik hier over?  Teun van der Leer  is afgelopen zomer aan de VU afgestudeerd op het onderwerp: 'De kerk op haar smalst. Op zoek naar een ecclesiologisch minimum voor de kerk aan het begin van de eenentwintigste eeuw.' M.a.w.: Wat maakt de kerk kerk? Wanneer kun je over een kerk spreken?

Ik ontdekte dit door het lezen van de blog van Daniel de Wolf. Daniel heeft de thesis van Teun gelezen en de samenvatting voor ons op het web geplaatst. Heel interessant! Vooral de zes kernelementen van kerk-zijn:

Het gaat dus om de volgende elementen:

1. samenkomen
2. verbondenheid met andere kerken
3. belijden dat Jezus HEER is
4. continuïteit (vormen, gestalte)
5. flexibiliteit (context)
6. charismata

"Wat betekent dat dan voor 'emerging church' 'Dat er veel ruimte is om te experimenteren en nieuwe vormen te zoeken, maar dat die ruimte niet onbeperkt is. Twee of drie mensen die samenkomen om te eten, te bidden en/of bijbelstudie te doen, vormen nog geen kerk. Er zal een vorm van verbondenheid moeten zijn met andere kerken en gelovigen, minimaal langs de weg van het willen putten uit en leren van andere tradities. Er zal vorm gegeven moeten worden aan de heerschappij van Jezus Christus op terreinen als diaconaat, zending & evangelisatie, gemeenteopbouw, doop en avondmaal. Er zal ruimte en aandacht moeten zijn voor het ontdekken van de gaven van de Geest die deze gemeenschap geschonken zijn en wat dat betekent voor de organisatie en leiding van hun kerk en voor hun roeping en opdracht in de wereld.'

Ik heb Teun ook om zijn thesis gevraagd die hij zo goed was om gelijk op te sturen. Spannend! Ik ga er van het weekend eens goed voor zitten.

Leiderschap, kerk en de generatiekloof

Deze titel was het bijna geworden op een van de posts van Gijs, maar is helaas als te pretendieus gesneuveld. Jammer!

Het leuke van schrijven en lezen van blogs is dat blogs als een soort kapstok fungeren, waarop een discussie gestart wordt die dan op andere blogs verder gaat. Zo heeft Gijs twee interessante artikelen geschreven over 'leiderschap' en 'oud en nieuw in het koninkrijk'. Twee korte stukjes uit zijn posts om, zoals ze dat zo mooi in Engeland zeggen; 'to whet your appetite'...

Willekeurige gedachten over emerging leiderschap:

"Leiderschap heeft voor de jongere generatie niets te maken met positie of autoriteit, maar met relaties en invloed. Oftewel, de jonge leider functioneert niet in een hiërarchie, maar in een netwerk. Dat is een stuk minder overzichtelijk, maar dat is voor de jongere generatie geen bezwaar. Leiders lijken vooral twee dingen te doen: visie delen, of mensen inspireren, en mensen helpen om de volgende stappen te zetten in hun geestelijke reis."

Lees verder...

Oud en nieuw in een koninkrijk

"Dit doet me denken aan wat Stuart Murray zei, dat we zowel een vernieuwing nodig hebben van de bestaande kerken, als het stichten van nieuwe gemeentes. Ik denk dat hij gelijk heeft. Ik ben erg benieuwd wat er de komende jaren in Nederland gaat gebeuren op beide gebieden. Het christendom in Nederland krimpt nog steeds, veel ouderwetse kerken lopen leeg en er worden nog steeds kerken gesloten. Tegelijk zijn er groeiende gemeentes, en zijn er allerlei missionaire pioniersprojecten.

Toch bekruipt me een gedachte. Als de megakerken passen bij de leiderschapsstijl van de oudere generatie, en de kleinere, flexibele gemeenschappen bij de jongere leiders... sterven megakerken dan niet uit? Vallen die niet uit elkaar, bij gebrek aan leiderschap, in verschillende kleinere gemeenschappen? Zou het kunnen dat een megakerk door een leiderschapscrisis heengaat, en als het ware opnieuw geboren wordt als een bonte verzameling kleinere groepen en gemeenschappen?

Iets zegt mij dat dat de toekomst wordt van de kerk. Dat de megakerken als het ware de kathedralen zijn van het moderne tijdperk, die eerst de leegloop uit andere kerken zullen opvangen, en vervolgens uit elkaar zullen vallen."

Lees verder...

Een beetje zout

Dave schrijft niet vaak op zijn blog, maar als hij het doet dan is het ook gelijk raak en goed! Nu ook weer! Een heel goed stuk over post-christendom. Hieronder een kort stukje uit zijn post. De gehele post kan je hier lezen:

"We met up with Matthijs last friday for another ‘Network meeting‘ of people (wanting to be) involved in missional churchplanting in Holland. We had a good evening, meeting up with people like Marc, Martijn, Gijs and others while discussing the challenges of post-Christendom.

As I’ve shared before, I believe one of the most pressing challenges of post-Christendom is that of our influence.

Post-Christendom

In these post-Christendom times (which I will write more about maybe later, for now check Stuarts excellent website) the Christian Church is losing influence rapdily. The church moves from the center of society to the margins and needs to redefine herself and her theology in a culture that sees Christianity as one option among multiple religious options (rather than seeing Christian (cultural) values as having shaped it).

Christianity is moving from a place of power, control to the margins. This does something to one’s theology (eschatology?).

I believe it becomes more and more important for the Church to re-think success and unfluence. We want to plant churches, and we want them to be successful, or ‘influential’. But we grieve the abuse of power and control of many Christendom churches."

Lees verder

Post-evangelisch directeurschap?

Je moet oppassen met grapjes maken in het bijzijn van bloggers. Zo plaatste Mark een opmerking van mij van afgelopen vrijdag gelijk op zijn blog. Ik vertelde hem dat ik me geen zorgen hoef te maken over een baan in 2016, omdat dan de gehele top van Evangelisch Nederland met pensioen is en de banen voor het oprapen liggen. Hoewel ik met deze post-evangelische blog misschien minder kans maak...

Maar je moet het eigenlijk ook maar willen! Er lijkt een groot verschil te zijn tussen de huidige evangelische leiders en de 'nieuwe' evangelische leiders over het begrip leiderschap.. Mark heeft het zelfs over nieuwe wijn die in nieuwe wijnzakken past. Het blad 'Leadership' had onlangs een artikel' genaamd 'Op zoek naar leiders'. De strekking van dit artikel was dat Generatie X niet staat te springen om de lege plaatsen in het leiderschap over te nemen en dat leiderschap misschien wel een generatie overslaat. Het artikel kan je hier in het engels lezen. Ik ben heel benieuwd, want als dat zo is, dan kan ik mijn directeurschap van een of andere Evangelische organisatie in de toekomst wel op mijn buik schrijven.

Stoppen met 'kerkje spelen'

Jan heeft op zijn blog een goede samenvatting en reflectie van de netwerkavond gegeven. Dit is wat hij erover schrijft:

"Vorige week vrijdag had ik een druk programma waarbij ik ’s-morgens een huwelijk heb bijgewoond in Denekamp (nog nét geen Duitsland) om vervolgens naar Den Haag te racen voor een Netwerk bijeenkomst bij Matthijs en Lindsey Vlaardingerbroek thuis. Onderwerp van gesprek: kerk zijn in een post-christendom tijdperk. Kreten als postmodernisme, klerikalisme en emerging church vlogen door de lucht.

Het was erg boeiend om een groep christenen te ontmoeten waarvan een aantal gestopt is met het zogenaamde “kerkje spelen”. Niet langer de “show” op zondag waar de zaal naar zit te kijken, maar meer een samenkomen van een gemeenschap die God zoekt, beleeft en dient.

Zijn er nog bloggers in de zaal?

Afgelopen vrijdag organiseerden wij onze vierde netwerkavond. Ik vond het leuk om mensen te ontmoeten die ik anders alleen via het bloggen ontmoet. Namen die je hier op de blog vaak tegenkomt zoals Gijs, Nico-Dirk, Mark, Peter, Jan en Dave waren onder andere allemaal aanwezig. De chinees om de hoek was weer geplunderd en zowel Dave als Martijn gaven een goede presentatie van de uitdaging van post-Christendom. Peter deelde zijn passie over zijn werk in Eindhoven en de gasten van de Millinx vertelden over Thugz church.

De avond eindigde laat met een gesprek tussen Mark, Martijn, Dave en ondergetekende over 'beweging in de kerk' en onze ideeen voor een boek genaamd: 'Emerging church voor dummies'. (Mark heeft op zijn site ook een kort artikeltje over deze avond staan.)

Om 1 uur lag ik eindelijk in bed, om daarna om 6.30 weer op te staan voor een studiedag in Nijmegen op de Radbout universiteit voor mijn cursus 'schoolcounseling'. Zondagmorgen 'verhalen vertellen' in de brunch en 's middags met de hele gemeente 'surprises en gedichten'. Allemaal erg leuk, maar soms ook vermoeiend... 

Even wat anders...

Vandaag even geen 'emerging church'. Soms is het goed om een rustdag in te bouwen en ik heb het eerlijk gezegd te druk met de netwerkavond van vanavond. Wel een paar leuke andere dingen: de site van In de Huizen is helemaal verniewd en zeker de moeite van een bezoekje waard. Andere sites van ditzelfde kaliber zijn gemeentestichting.nl en het netwerknet. Surfen maar...