Post-Evangelische Perikelen

Terug naar de evangelische geloofstappen

Een paar weken geleden ben ik begonnen met het beschrijven van de vier evangelische geloofstappen die iemand wel / niet evangelisch maken. Tot nu toe ben ik niet verder gekomen dan stap 3. Tijd om naar stap 4 te gaan kijken. Maar eerst nog even een korte terugblik.

Als evangelische christenen zijn we als mensen die in een afgesloten grot geboren worden, leven en sterven. (Deze grot is een beeld van onze belevingswereld) In deze grot kunnen wij van uit onszelf geen contact leggen met de wereld die misschien wel of niet buiten deze grot bestaat. Alles van wat wij weten over het leven buiten de grot is geloof. We hebben geen bewijzen voor leven buiten de grot, we geloven het.

Allereerst geloven wij dat er een Opperwezen is, die deze grot, onze wereld, maar ook onszelf geschapen heeft. Dit is een geloofskeuze en stap 1.

We geloven dat deze God zich geopenbaard heeft aan een beperkt aantal mensen die hiervan geschreven hebben in de 66 boeken die we samen tot bijbel hebben gemaakt. Ook dit is een geloofskeuze en stap 2.

We geloven, en nu wordt het al wat moeilijker, dat God deze schrijvers van de bijbel geinspireerd heeft. Maar wat bedoelen we daarmee? Is de bijbel gedicteerd door God? Hoe heeft die inspiratie plaatsgevonden?

Over een paar dagen verder...

Op het evangelisch dak; springen of bouwen? (4)

Ik sta nu op dit dak van de twee verdiepingen van de evangelische beweging. Om allerlei redenen weet ik me niet meer thuis op de begane grond bij de Traditionele Evangelischen, maar woon ik ook niet meer op de eerste verdieping bij de Pragmatische Evangelischen. Ik sta dus op het dak en kijk om me heen. Ik merk via de blog dat ik niet de enige ben die op dit dak sta. Meerdere mensen hebben het gevoel dat ze de huidige beweging ontgroeit zijn en dat we nu, of van het dak moeten springen of een nieuwe verdieping op het dak moeten bouwen.

Iedereen op dit dak kan zich met recht ‘postevangelisch’ noemen. Wat ons hier op het dak brengt, is een moeite of een vraag bij de huidige evangelische theologie, evangelische kerken, structuren, vorm van leiderschap, denkwereld en handelswijze. De specifieke reden dat we hier zijn, is vaak heel divers. Mensen worstelen met de rechtlijnigheid en het zwart/wit denken binnen de evangelische theologie. Anderen zijn op de diensten, de manier van leidinggeven en de structuur uitgekeken. Sommigen zijn vrijwillig weggegaan, anderen zijn met pijn er uit gezet. Verschillende mensen, verschillende redenen...

.

Degenen die van het dak springen, en dat zijn er velen, noemen ze zich geen evangelischen meer. Ze beschouwen zichzelf als ex-evangelisch en bewandelen hun weg verder op deze manier. Degenen die op het dak blijven, noemen zichzelf postevangelisch.

“He, jullie daar! Kom van ons dak af!” , wordt er geroepen uit de verdiepingen onder ons.

“Kom terug bij ons, spring er af of ga een nieuwe verdieping bouwen, maar blijf niet zo staan te hangen op ons dak. Straks krijgen we nog last van lekkages door jullie…”

Pragmatische evangelischen; streven naar het beste… (3)

Voorwoord:

In deze post wil ik in een korte vogelvlucht deze nieuwe evangelische beweging weergeven. Ik beschrijf in deze post het verschil tussen Traditionele evangelische gemeentes en Pragmatische evangelische gemeentes. Om dit verschil duidelijk te maken, plaats ik dingen misschien meer in contrast dan ze in werkelijkheid zijn. Ik denk dat het goed is om te realiseren dat, hoewel er echte Traditionele en Pragmatische evangelische gemeentes zijn, een groot aantal gemeentes in Nederland invloeden van beide bewegingen kennen:

Een groot gedeelte van de ‘Pragmatische Evangelischen’ die in de afgelopen twintig jaar hun plaats in het leiderschap van de evangelische gemeentes en organisaties innamen, zijn opgegroeid (of tenminste beïnvloedt) door de diverse Amerikaans parakerkelijke organisaties in dit land. Deze parakerkelijke organisaties hadden een grote wervende kracht. Veel evangelische jongeren werden hier getraind, toegerust en mochten leren uitstappen in leiderschap. Eenmaal volwassen wilden zij graag de principes die ze in deze parakerkelijke organisaties hadden geleerd, toepassen in de bestaande gemeentes.

De groei in de Evangelische gemeentes was ondertussen gestagneerd. In sommige kerken hing er, volgens velen, een sfeer van oubolligheid, een gebrek aan organisatie en goed leiderschap. Het was tijd voor vernieuwing in de evangelische gemeenten. Tijd voor een verdieping op het gebouw van de evangelische beweging. De ‘Pragmatische Evangelische beweging’ was geboren.

Één, maar niet hetzelfde

Nog even terug naar het onbegrip tussen de modernistische en postmodernistische leiders. Het deed me denken aan het lied 'One' van U2 uit de post "een lied voor hen die de gemeente hebben verlaten".

De laatste woorden van het lied 'One' zijn ook van toepassing op het onbegrip, angst en frustratie tussen de modernistische en postmoderne leiders:

5. He, ik zie totaal iets anders dan jij...

We zijn nog net niet klaar met de redenen waarom er zo weinig geestelijke ouders in Nederland zijn, want reden 4 is er ook nog:

4. Ik ben van mening dat er een grote mate van onbegrip is tussen leiders van middelbare leeftijd en de jonge leiders van rond en onder de dertig. Er is natuurlijk altijd al een mate van onbegrip geweest tussen generaties, maar het onbegrip lijkt in deze huidige relatie extra versterkt te worden door een woord dat door sommige oudere leiders totaal verfoeit wordt, omdat zij dit woord als aanstellerij zien en het vergroten of legaliseren van het 'anders denken en anders zien'. Het woord wat ik bedoel, is...

Na ‘Gods lokvinken’ (2)

Na de Tweede Wereldoorlog kwam onder enorme Amerikaanse invloed de evangelische beweging in Nederland van de grond. In Amerika ontstond deze evangelische beweging in de jaren dertig als reactie op de opkomst van de liberale theologie, stroming en kerken. In opzet was de evangelische beweging dan ook een tegenreactie op de liberalen.

Dit is een van de redenen waarom momenteel bijvoorbeeld zo weinig evangelische en charismatische gemeentes in Nederland betrokken zijn in diaconale projecten in de samenleving. Vergeleken met het werk van het werk van de Katholieke kerk of de PKN valt de betrokkenheid van de evangelische beweging in het niets. Waarom is dat zo?

4. Biologisch ouder in een wip, maar geestelijk ouderschap?

Waarom zijn er zo weinig geestelijke ouders in Nederland? Zijn ze eigenlijk wel nodig? Misschien moeten we niet zo zeuren. Zij hebben het toch ook zo goed kunnen redden... Tijd voor reden 2:

Kom van dat evangelisch dak af (1)

Als kind woonden wij vier hoog in een flat in een wijk, die net na de oorlog gebouwd was en die nu al weer genomineerd wordt voor de sloop.  Naast ons flat stond een elektriciteitshuisje dat je via een regenpijp kon beklimmen. Hoe vaak stonden we daar als kinderen niet op het dak te spelen en hoe vaak schreeuwde onze buurvrouw op de begane grond niet dat wij van dat dak af moesten komen. Daken zijn er namelijk niet voor om op te spelen…

Momenteel sta ik weer op een dak. Ik sta op het dak van de evangelische beweging in Nederland dat uit twee verdiepingen bestaat. Het gebouw waarop ik sta, is nog niet eens zo oud. Het grootste gedeelte van dit huis is ook van na de oorlog, maar wees gerust… nog niet bestemd voor de sloop. Dat meen ik.

3. Geestelijke ouders? Ze moeten niet zeuren!

"Egoistisch hoor, zo'n geestelijke ouder willen hebben. Iemand die er volledig voor jou is; voor jou, jou en jou..."

Ik snap wat je bedoelt. In mijn wijk, waar ik als missionair werker werkzaam ben, zijn er veel  kinderen waarbij het niet om hen draait. Niemand zegt tegen hen of laat hen zien dat het om hen draait. Er wordt niet op een duidelijke manier aan hen laten zien dat er van hen gehouden wordt. Er wordt niet naar hen geluisterd. Niemand die hen omhoog duwt of tot ontwikkeling brengt. Wat denk je wat dat later met deze kinderen doet als ze volwassen zijn? Wat worden dit voor ouders? Zijn dit de ouders die we in Nederland willen zien?

"Nee! Dat lijkt me duidelijk van niet..."

In werkelijkheid zijn deze jonge potentiele leiders geen mensen die rondlopen met een 'ik, ik, ik' gerichtheid. Het zijn mensen die er naar verlangen om tot ontwikkeling te komen. Iemand die naast hen komt staan om hen op deze weg mee te nemen, maakt hen niet meer egoistisch of 'ik' gericht. Het zorgt ervoor dat ook zij, nu of in een latere fase in hun leven, als geestelijke ouder kunnen fungeren. Zou dat niet een mooi toekomstbeeld zijn?

"Ja, dat ben ik met je eens. Maar jij durft te beweren dat er onder de evangelische leiders in Nederland geen of weinig van die geestelijke ouders zijn! Waarom komt dat dan?"

Niet 'post-evangelisch' genoeg?

Mijn broer Steven is voor zichzelf bezig geweest met de relatie tussen ‘modernisme en postmodernisme’ en de relatie tussen ‘evangelisch met postevangelisch’.. Ik vond zijn aantekeningen thought provoking’, dus heb ik ze vandaag op mijn blog gezet. Niet als artikel, maar als een aantal ‘one-liners’ die met elkaar de ruggenwervel van een heel lang artikel zouden kunnen vormen. Maar dit misschien een andere keer…

Ik hoopte dat het wat los zou maken – dat heeft het zeker gedaan!

Maar wat is nou post-evangelisch?

Een eerste introductie van ‘postevangelisch denken’

Een eerste introductie van ‘postevangelisch denken’

Een contributie van Steven:

"De geschiedenis wijst uit dat er in de loop der tijden bij individuele mensen en bij hele samenlevingen een continuerende verandering plaats vindt in het denken, doen en beleven. Dit proces van verandering begint altijd met denken, gevolgd door het doen met daaruit voortkomend het beleven.

Na enige tijd verdwijnen de denkers en het denken. Het doen en het beleven blijft dan over. Na enkele generaties verdwijnt ook het beleven omdat het doen niet meer aansluit bij de huidige manier van leven. In deze periode staan er nieuwe mensen op die gaan denken over het doen zodat er een vernieuwde beleving ontstaat. Dit zorgt voor spanning tussen de oude doeners en de nieuwe denkers.

Hier begint mijn reis...

2. ZIJ is ook een geestelijke ouder

"Ja, lekker vaag! Definities is waar het omdraait. Wat is een geestelijke ouder volgens jou? Wat zijn de eigenschappen die bij een geestelijke vader of moeder horen? Kan je me niet een definitie geven?"

Laat ik beginnen met een omschrijving. Deze omschrijving is gebaseerd op persoonlijke ervaringen met Engelse mensen die in bepaalde periodes van mijn leven als geestelijke vader of moeder hebben gefungeerd.

(Om niet elke keer 'hij / zij' te hoeven schrijven en omdat we binnen Evangelisch Nederland voornamelijk in 'hij' schrijven, gebruik ik in deze post het woordje 'zij' als ik over een geestelijke ouder schrijf. Niet om tegendraads te zijn of moeilijk te doen, maar juist omdat de rol van de vrouw als geestelijke ouder onderbelicht is en minstens net zo belangrijk als de rol van de man als geestelijke ouder. Vandaar dus de 'zij')

"Ben je eindelijk klaar?"

Komt ie...

1. Waar zijn de vaders en de moeders?

De afgelopen jaren heb ik met een aantal jonge leiders binnen Evangelische Nederland gesproken. In die gesprekken zijn er bepaalde elemenenten die keer op keer terugkomen. Een van die terugkerende elementen is een zoektocht van hen naar een geestelijke vader of moeder. Degenen die hier naar op zoek zijn, zijn vaak jonge enthousiaste leiders met veel potentieel.

"Waarom zijn ze dan op zoek naar een geestelijke vader of moeder?"

Deze jongeren zijn mensen die graag iemand in hun leven zouden willen hebben die in alle facetten van het leven verder is dan hen en die hen hierin wil meenemen. Het grote probleem is dat ze deze mensen maar niet lijkt te vinden.

"Wat! Wou jij zeggen dat er geen leiders zijn in evangelisch Nederland?"

De complexe berg aan vragen rond geestelijk ouderschap

Sinds een paar jaar trek ik tien dagen per jaar met een rugzak en een klein tentje in mijn eentje door de ruige Schotse hooglanden. Er zijn dan dagen bij dat je niemand ziet. 's Avonds zet ik dan mijn tentje aan de voet van een berg of op een mooie plek om dan de volgende dag weer verder te gaan. En al die tijd is er niemand om je heen. Heerlijk...

Een van de vaste dingen op mijn trektocht door Schotland is dat ik tijdens mijn trip minstens een 'munro' wil beklimmen. Een 'munro' is een Schotse berg boven de 1000 meter. Mensen die al deze 'munro's' willen beklimmen, worden 'munro baggers' genoemd. Er zijn 248 munro's en het is een hele sport om ze allemaal te beklimmen. Ik heb er pas twee op mijn naam staan, maar vandaag sta ik weer voor een berg.

Dit is geen munro, maar de comlexe berg aan vragen rond geestelijk ouderschap. Een hele berg om te beklimmen, maar uit wat voor vragen bestaat deze berg dan?

Vragen stellen mag, sommige zeggen: vragen stellen moet. Hier zijn een berg aan vragen:

Eenvoud aan de voet van de berg 'complexheid' oftewel een reactie op Max

De reactie van Max heeft me de afgelopen dagen aan het denken gezet. Was het toch niet zo'n heldere analyse? Het deed me denken aan de berg die we 'complexheid' noemen en aan de eenvoud die er aan de ene kant van de berg is, voordat je begrip van het complexe van de situatie hebt. Dan is er ook nog de eenvoud die er is nadat je de berg van complexheid beklommen hebt en begrip hebt van het complexe.

"Uh?"

Een heldere analyse?

Ik vind het leuk en uitdagend als mensen reageren op wat ik schrijf. IJzer scherpt ijzer!

Max heeft gereageerd op mijn stukje over herders en het hart van de vaders naar de kinderen. Dit is wat Max er van vindt. Volgens mij vond hij het niet zo scherpe analyse...

Herders en het hart van de vaders en de zonen

Het derde punt waar God zijn herders in deze tijd voor wil gaan gebruiken is het zorgen voor een terugkeer van het hart van de vaders naar de zonen, en als gevolg hiervan de terugkeer van het hart van de zonen naar de vaders (Maleachi. 4). Er is een groot gebrek aan geestelijke vaders en moeders in dit land. Daar zijn verschillende redenen voor. De mannen die nu de geestelijke vaders binnen het Lichaam zouden moeten zijn, kunnen niet werkelijk hun plaats als vaders innemen.

Waarom niet?